بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد افراد بالاتر از 50 سال نسبت به غربالگری سرطان کولورکتال، براساس مدل باورهای بهداشتی

سرطان کولورکتال یک مشکل سلامت جهانی است. اکثر بیماران با تشخیص زودهنگام و برنامه غربالگری قابل درمان هستند. این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد افراد بالاتر از 50 سال نسبت به غربالگری سرطان کولورکتال براساس مدل باورهای بهداشتی در شهر قم انجام گرفت.
این مطالعه به روش توصیفی - مقطعی روی200 نفراز افراد بالای50 سال، مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان های آموزشی شهر قم در سال 1391 انجام شد. روش نمونه گیری به صورت در دسترس و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه باورهای بهداشتی سرطان کولورکتال چمپیون (CHBMS)و مشخصات دموگرافیک بود. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های آماری تی مستقل و کای دو تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری، کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
میانگین سنی افراد 62.47±10.78 سال و 75/5% آنها زن بودند. درصد بالایی (593/5%) از شرکت کنندگان هیچ اطلاعی درباره غربالگری سرطان کولون نداشتند و تنها 2/5% در برنامه غربالگری شرکت کردند. از نظر درک حساسیت پذیری، افراد در سطح پایینی قرار داشتند و در بعد فواید درک شده، دارای بیشترین درک مثبت بودند. افرادی که در برنامه غربالگری شرکت داشتند، به طور معنی داری در ابعاد فواید درک شده و خودکارآمدی، نمره بالاتری کسب کردند (0/05>p).
با توجه به نتایج این مطالعه، میزان آگاهی و انجام رفتارهای غربالگری سرطان کولون در افراد بالای50 سال در کشور پایین بوده است. اکثر شرکت کنندگان، حساسیت نسبت به سرطان کولورکتال را درک نکرده و بیش از نیمی از افراد موانع زیادی را درک کرده بودند. با توجه به باورهای بهداشتی توصیف شده، انجام مداخلات و برنامه های آموزشی در این راستا ضروری به نظر می رسد.