عمل کرد مادران شهر سمنان در زمینه مصرف مکمل آهن در شیرخواران و عوامل مرتبط با آن

آنمی فقر آهن از شایع ترین کمبودهای تغذیه ای در کودکان است و بر این اساس استفاده از مکمل آهن از استراتژی های مقابله با آن است. این مطالعه به بررسی عملکرد مادران در زمینه مصرف مکمل آهن در شیرخواران 24-6 ماهه پرداخته است.
400 مادر مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهر سمنان در سال 1392 به روش آسان انتخاب و عملکرد آنان در حیطه های خوراندن مکمل به شیرخوار، زمان شروع، میزان مصرف آن و چگونگی انجام مراقبت های لازم در زمان خوراندن مکمل بررسی شد. تعریف عملکرد مطلوب در مورد خوراندن مکمل، خوراندن آن در روز قبل از مراجعه، در خصوص زمان شروع، آغاز مکمل از 6 ماهگی (برای شیرخواران با وزن طبیعی) و هنگام رسیدن به 2 برابر وزن تولد (در مورد شیرخواران با وزن کم تر از 2500 گرم) و در خصوص میزان مکمل، خوراندن 15 قطره بوده است. از طرفی انجام تمام مراقبت ها هنگام خوراندن مکمل به عنوان عملکرد خوب تلقی شده است.
73درصد، 94/5درصد و 89/4 درصد مادران شرکت کننده، به ترتیب از نظر خوراندن مکمل آهن، زمان شروع مکمل و میزان آن عملکرد مطلوبی داشتند. شانس خوراندن مکمل آهن به کودک در مادرانی که مراجعه ی منظمی جهت دریافت مراقبت برای کودک خود داشتند، 4/56 برابر مادرانی بوده است که مراجعه ی نا منظمی داشته اند (OR=4.56، 95% CI: 2.94-8.33، P< 0.001). هم چنین با افزایش رتبه ی تولد شانس خوراندن مکمل آهن کم شده است (OR=0.65، 95% CI: 0.47-0.90، P=0.009) بین عملکرد مادران در مورد زمان شروع مکمل آهن (OR=5.2، 95% CI:1.10-24.2،P=0.037) و شغل پدر ارتباط معنی داری مشاهده شد. شایع ترین علت عملکرد نامطلوب مادران در مورد خوراندن مکمل فراموشی مادر (54/2 درصد) بوده است. مرتبط با نحوه انجام مراقبت ها در زمان خوراندن مکمل 46/6 درصد مادران عملکرد خوب، 23/6 درصد عملکرد متوسط و 29/8 درصد عملکرد ضعیف داشتند.
یافته ها نشان داد، عملکرد مادران به ویژه مرتبط با خوراندن مرتب مکمل به شیرخواران نیازمند ارتقاء است. افزایش آگاهی و پیگیری مادران به ویژه مادران با مراجعه ی نامنظم به مراکز بهداشتی، مادران دارای کودکان با رتبه تولد بیش تر و همسران کارگر، ضروری است.