بررسی ارتباط سطح سرمی استئوپروتگرین با دانسیته ی معدنی استخوان در زنان یائسه

کاهش دانسیته ی معدنی استخوان یک عامل مهم برای استئوپروز، به خصوص در میان زنان یائسه، است که هر ساله، نظام سلامت کشور را متحمل هزینه ی زیادی می کند. مطالعات مرتبط با پوکی استخوان در حال سیر به سمت مسیر جدیدی است که علاوه بر عوامل رایج مانند افزایش سن، یائسگی، کم تحرکی و...، سطح سرمی استئوپروتگرین را دارای نقش مهمی در این زمینه می داند. مطالعه ی حاضر، برای بررسی رابطه ی میان سطح سرمی استئوپروتگرین و دانسیته ی معدنی استخوان در زنان یائسه طراحی شد.
در این مطالعه، 90 نفر از زنان یائسه با میانگین سنی 39/61 سال، مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان انتخاب شدند. بر اساس پرونده های پرشکی قبلی، 45 نفر در گروه سالم و 45 نفر در گروه استئوپروز قرار گرفتند. سپس، هر دو گروه تحت سنجش تراکم استخوان با روش DXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) قرار گرفتند و همچنین، دانسیته ی معدنی استخوان (BMD یا Bone mineral density) و T-score برای آن ها تعیین شد. بر اساس T-score، بیماران در دو گروه سالم و استئوپروز قرار گرفتند. برای ارزیابی سطح سرمی استئوپروتگرین (OPG)، از بیماران نمونه ی خون تهیه و سرم آن ها جدا شد و سپس، با استفاده از روش ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay)، سطح سرمی استئوپروتگرین اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها، آزمون های 2χ، t و Mann-Whitney مورد استفاده قرار گرفت.
میانگین دانسیته ی معدنی استخوان در نقاط مختلف بدن (مهره های L2، L3 و L4، تروکانتر، گردن فمور و هیپ) بین زنان یائسه در دو گروه مبتلا به استئوپروز و سالم، اختلاف معنی داری نشان داد. مقایسه ی توزیع فراوانی وضعیت دانسیته ی معدنی استخوان در دوگروه سالم و مبتلا به استئوپروز نیز با یکدیگر اختلاف معنی داری داشت (001/0 > P). سطح سرمی استئوپروتگرین در دو گروه سالم و مبتلا به استئوپروز با یکدیگر اختلاف معنی داری داشت؛ به طوری که، ارتباط معکوسی میان سطح سرمی استئوپروتگرین و دانسیته ی معدنی استخوان مهره های کمری (002/0 = P؛ 4/0- = r)، استخوان هیپ (030/0 = P؛ 3/0- = r) و گردن فمور (020/0 = P؛ 3/0- = r) در دو گروه دیده شد.
در این مطالعه، بین دانسیته ی معدنی استخوان و سطح سرمی استئوپروتگرین در زنان یائسه، رابطه ی معکوس وجود داشت.