تحلیل جامعه شناختی مقاومت مردمی علیه نقض استقلال اقتصادی ایران در مشروطه

مقاله پیش رو به کمک ویژگی های پیشتر احصا شده مقاومت در چارچوب علوم اجتماعی، نگاهی به کنش های مقاومت آمیز مردمی در بحبوحه تحولات سال های مشروطه دارد. این مقاله حاصل پژوهشی نظری تحلیلی و مستخرج از مطالعات اسنادی کتابخانه ای است که با توجه به ویژگی های مقاومت چون وقوع عینی، تضاد با وضع موجود، تلازم قدرت و مقاومت، اهمیت زمان، خلاقیت در کنش مقاومت آمیز درصدد است به این پرسش اساسی پاسخ دهد: علیه موارد نقض استقلال اقتصادی ایران در دوره 1329- 1324 ه‍. ق چه کنش های مقاومت آمیزی شکل گرفته است؟ در نگاه کلی، با تشکیل شورای ملی و پیدایش فضای باز سیاسی، در پرتو حضور توده های مردم در پهنه سیاست و پا گرفتن نهادهای تازه ای چون پارلمان، کابینه، مطبوعات، احزاب، گروه ها و انجمن ها، شاهد کنش های مقاومت علیه نقض استقلال اقتصادی هستیم. این کنش ها مبتنی بر مولفه های هویت ملی و با محوریت موضوعاتی چون رد استقراض خارجی و تلاش برای ایجاد بانک ملی، رد اسکناس بانک شاهنشاهی، استفاده از کالاهای ایرانی و طرد کالاهای خارجی بروز و نمود یافتند.