همه گیری پدیکلوزیس و فاکتورهای مرتبط با آن در دانش آموزان

شپش ازجمله انگل های خارجی می باشد که علیرغم ارتقاء سطح بهداشت و پیشرفت علوم پزشکی هنوز به عنوان یک معضل بهداشتی مطرح است. پدیکلوزیس در تمام نقاط دنیا از جمله ایران بخصوص در اماکن با تراکم جمعیت بالا و توام با فقر و عدم رعایت اصول بهداشت فردی به وفور مشاهده می شود. پدیکلوزیس در افراد موجب احساس حقارت و پستی، ایجاد تحریکات روانی، افسردگی و بی خوابی می شود. این مطالعه به منظور بررسی همه گیری پدیکلوزیس در مدارس ابتدایی شهر بجنورد در سال1392 انجام گرفت.

در این مطالعه توصیفی تحلیلی 1475 نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر بجنورد براساس روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی سیستماتیک انتخاب و با روش مشاهده مستقیم با استفاده از ابزارهایی چون ذره بین و پنس توسط کارشناسان آموزش دیده بررسی شدند. تشخیص آلودگی براساس استاندارد موجود، وجود تخم زنده، نمف و یا بالغ بوده است. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS16 و آزمون های آماری، کای دو و تی تست تجزیه و تحلیل شد.

1475 دانش آموز شامل 753 دختر و 722 پسر با میانگین سنی 76/ 1±44/ 9 بررسی شدند، از این تعداد 114 نفر(7/7%) آلودگی به شپش سر داشتند. آلودگی در مدارس دخترانه و پسرانه به ترتیب (4/ 12و9/ 2درصد) بود. آلودگی به شپش سر با جنس، بعد خانوار، تعداد اتاق های منزل،وجود یا فقدان حمام در منزل، استفاده مشترک از وسایل شخصی، بلندی یا کوتاهی مو، حضور مربی بهداشت در مدرسه و دفعات شانه زدن مو و در دخترها با استفاده مداوم از روسری در منزل ارتباط معنی دار داشت(P<0.05).

نتایج حاکی از شیوع نسبتا بالای پدیکلوزیس در بین دانش آموزان مدارس ابتدایی و خصوصا دختران می باشد، که لازم است مسولین و برنامه ریزان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آموزش و پرورش همکاری بین بخشی در زمینه آموزش و ارایه خدمات بهداشتی درمانی در مدارس انجام دهند.