نگاره های شاهنامه طهماسبی: از هاروارد تا فرهنگستان هنر

گرچه نسخه برگردان کردن بخش های هنری یک نسخه خطی، سال هاست در خارج از ایران رواج دارد، در سال های اخیر شاهد طبع این گونه آثار در ایران هستیم. از نمونه خارجی این گونه کتاب ها می توان به نسخه برگردان نگاره های شاهنامه لنینگراد (1985م.) و نمونه های داخلی می توان به نسخه برگردان نگاره های خاوران نامه (1383ش.) اشاره کرد. نگاره های نسخه خطی شاهنامه طهماسبی، قبلا معروف به شاهنامه هوتون، از خوش اقبال ترین نگاره های نسخه های خطی فارسی است که تاکنون چهار بار، در قالب های متفاوت و به دست ناشران گوناگون، نسخه برگردان شده است. ناشران معتبری چون دانشگاه هاروارد Harvard University، دانشگاه ییل Yale University و فرهنگستان هنر، از ناشرانی بودند که بخش های هنری این کتاب را نسخه برگردان کرده اند. این موضوع، خود نشان از اهمیت و ارزش نگاره های مذکور و جایگاه آن ها در تاریخ نقاشی ایران دارند. به بهانه انتشار فاخرترین این چاپ ها در ایران، این مقاله بر آن است که چهار نسخه برگردان مذکور را مورد بررسی قرار دهد و مزایا و معایب هر کدام را برشمرد. در پایان دو پیشنهاد برای نسخه برگردان کردن آثار هنری ارائه داده شده است.