تاثیر عوامل مادری بر افزایش وزن روزانه و ضریب کلیبر گوسفند نژاد قزل در سیستم پرورش روستایی

زمینه مطالعاتی: برای تعیین معادلات هدف اصلاح نژاد و شاخص انتخاب، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات مهم اقتصادی گوسفند ضروری می باشد.
تحقیق حاضر با هدف برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات افزایش وزن روزانه شامل افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری (ADGa)، شیرگیری تا شش ماهگی (ADGb)، شش ماهگی تا نه ماهگی (ADGc) و ضرایب کلیبر شامل ضریب کلیبر قبل از شیرگیری (KRa)، ضریب کلیبر در سن شش ماهگی (KRb) و ضریب کلیبر در سن نه ماهگی (KRc)اجرا شد.
اطلاعات مورد استفاده شامل 12701 رکورد جمع آوری شده طی سال های 73 تا 88 از گله های مردمی تحت نظارت ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند قزل واقع در استان آذربایجان غربی بود که با روش حداکثر درستنمایی محدود شده ((REMLبه وسیله نرم افزار WOMBAT تجزیه و تحلیل گردید.
اثر ثابت گله - سال بر کلیه صفات تاثیر معنی دار داشت. اثر جنس به جز صفت KRa و اثر تیپ تولد به جز صفت KRb بر همه صفات معنی دار شد. سن مادر فقط بر صفات ADGc و KRb تاثیر معنی دار نشان داد. برای صفات ADGc و KRc مدل 1 (شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم) و برای سایر صفات مدل 7 (شامل اثر ژنتیکی افزایشی مستقیم و اثر محیطی مشترک مادری) به عنوان مدل مناسب تشخیص داده شدند. وراثت پذیری مستقیم صفات ADGa، ADGb، ADGc و KRa، KRb و KRc بر اساس بهترین مدل به ترتیب 27/ 0، 18/ 0، 14/ 0، 22/ 0، 13/ 0 و 16/ 0 برآورد گردید. نسبت واریانس محیطی مشترک مادری به واریانس فنوتیپی کل (c2) برای ADGa، ADGb، KRa وKRb به ترتیب 52/ 0، 16 /0، 52/ 0 و 19/ 0 برآورد شد.
نتیجه گیری نهایی: وراثت پذیری مستقیم صفات افزایش وزن روزانه و ضرایب کلیبر متوسط بوده و انتخاب برای این صفات بویژه KRa منجر به پیشرفت ژنتیکی قابل قبول خواهد شد. با توجه به تاثیر معنی دار اثر محیطی مشترک مادری بر اکثر صفات مورد مطالعه، در نظر گرفتن این عامل در مدل آماری برای برآورد دقیق تر وراثت پذیری مستقیم ضروری می باشد.