بررسی رشد و عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.) در شرایط همزیستی با قارچ میکوریزا آربسکولار و تنش فلزهای سنگین

به منظور بررسی تاثیر فلزهای سنگین سرب و کادمیوم و قارچ میکوریزا بر ویژگی های رشد و عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار آزمایشی به صورت عاملیل در قالب طرح بلوک های کامل تصافی با دو عامل و چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1391 اجرا شد. قارچ میکوریزا در دو سطح تلقیح و بدون تلقیح با قارچ میکوریزا و فلزهای سنگین در پنج سطح بدون فلز، سرب 150 میلی گرم در کیلو گرم خاک، سرب 300 میلی گرم در کیلو گرم خاک، کادمیوم 40 میلی گرم در کیلو گرم خاک و کادمیوم 80 میلی گرم در کیلو گرم خاک در نظر گرفته شدند. ویژگی های مورد بررسی شامل زمان آغاز غنچه دهی و آغاز گلدهی، ارتفاع بوته، شمار شاخه های جانبی در بوته، شمار برگ در بوته، سطح برگ بوته، قطر یقه، شمار گل دربوته، قطر گل، وزن تر و خشک بوته، وزن تر و خشک گل بودند. نتایج نشان دادکه ویژگی های اندازه گیری شده در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزا به طور معنی داری بیشتر از گیاهان بدون تلقیح با میکوریزا بودند و افزایش غلظت فلزهای سرب و کادمیوم تاثیر منفی بر مقادیر ویژگی های مورد بررسی به استثنای ارتفاع گیاه داشت. به گونه ای که با افزایش غلظت سرب ارتفاع گیاه اندکی افزایش یافت اما معنی دار نبود. فلز کادمیوم درغلظت 80 میلی گرم در کیلوگرم خاک تاثیر قابل ملاحظه ای بر رشد رویشی و زایشی همیشه بهار داشت و کمترین مقدار همه ی ویژگی های مورد بررسی در گیاهان بدون قارچ میکوریزایی آلوده به کادمیوم 80 میلی گرم در کیلو گرم خاک بدست آمد. همچنین در این تیمار، گیاهان وارد مرحله زایشی نشدند. در نهایت تلقیح گیاهان با قارچ میکوریزا همراه با بدون کاربرد فلزهای سنگین منجر به بهبود رشد و عملکرد گیاه شد.