بررسی قابلیت تجمع فلزات سرب و نیکل در ریشه و برگ اجتماعات دست کاشت درختان حرا (Avicennia marina) در بندر امام

جنگل های مانگرو جزء اکوسیستم های جنگلی مستقر در اراضی کم شیب دانه ریز ساحلی گرمسیر و نیمه گرمسیرند. این اکوسیستم به دلیل وجود شرایط اکسیداسیون و احیا، آب گرفتگی دوره ای توسط جریان جزر و مد و محتویات بالای رس و مواد آلی، نقش مهمی در حذف فلزات و آلاینده های آلی از آب در اکوسیستم های ساحلی دارد و می تواند به منزله منبعی برای ذخیره فلزات عمل کند. با توجه به توسعه مراکز صنعتی در جنوب ایران، به منظور بهره مندی از خدمات این اکوسیستم و نقش این جنگل ها در به دام انداختن آلاینده ها و حذف آن ها از ستون آبی، با بررسی شرایط مورد نیاز برای رشد و توسعه این درختان، اقدام به کاشت آن ها در برخی مناطق ساحلی جنوب ایران ازجمله بندر امام در دورترین نقطه شمال غربی خلیج فارس شده است. به منظور اندازه گیری فلزات سرب و نیکل در این اکوسیستم، 36 ایستگاه تصادفی انتخاب شد و نمونه برداری از رسوب، ریشه و برگ این درختان در اردیبهشت 1391 انجام گرفت. نتایج نشان داد میانگین غلظت فلز سرب در رسوب 71/19، در برگ 95/5 و در ریشه 18/1 میکروگرم بر گرم و غلظت فلز نیکل نیز به ترتیب 8/77، 92/36 و 94/11 میکروگرم بر گرم است. علاوه بر این همبستگی آماری بالا و درخور توجهی بین فلزات تجمع یافته در رسوبات، ریشه و برگ مشاهده شد. یافته ها نشان داد میزان انتقال فلز سرب از رسوب به ریشه بیشتر از برگ است به طوری که میزان انتقال این فلز به ریشه 29/0 برابر رسوبات و در برگ 05/0 برابر رسوبات مشاهده شد. میزان انتقال فلز نیکل نیز به ریشه 74/0 برابر رسوب و در برگ 15/0 رسوب مشاهده شد.