تغییرات فضایی پارامترهای فرکتالی در البرز مرکزی ایران

زمین لرزه بلده-کجور که از بزرگ ترین زمین لرزه های صد سال اخیر نزدیک به تهران محسوب می شود، در خرداد 1383 در دامنه شمالی البرز روی داده است. در این پژوهش تغییرات مکانی پارامترهای فرکتالی برای بررسی الگوی لرزه خیزی منطقه بررسی شده است. به منظور ترسیم نقشه های تغییرات مکانی، ابعاد فرکتالی مکانی روکانون زمین لرزه ها (De)، توزیع زمانی رویداد آن ها (Dt) و b-value قبل و بعد از شوک اصلی محاسبه شد. نتایج نشان داد که پیش از زمین لرزه بلده-کجور مقدار این پارامترها در بخش خاوری روکانون اندک است. به نظر می رسد کم بودن این پارامترها پیش از زمین لرزه بلده-کجور به دلیل وجود خوشه های زمین لرزه ای بزرگ تر از پس زمینه و نیز زمین لرزه های کوچک تر پس از آن باشد. در محدوده اطراف روکانون زمین لرزه کاهش میزان لرزه خیزی (آرامش لرزه ای) مشاهده می شود. بعد از زمین لرزه مقدار پارامتر b-value و Dt در محدوده روکانون و بخش باختری اندک است. کم بودن این پارامترها بعد از زمین لرزه به دلیل تاثیر خوشه پس لرزه ها و آزاد شدن تنش در زمان زمین لرزه و در توالی پس لرزه ها است. در نقشه لرزشی زمین لرزه نیز زیاد بودن شدت زمین لرزه در این بخش مشاهده می شود. مقدار De بعد از رویداد شوک اصلی هم چنان زیاد است. کم بودن b-value و زیاد بودن De سطح بالایی از فعالیت لرزه خیزی را در منطقه نشان می دهد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان می دهد که پارامتر های فرکتالی به خوشه بندی مکانی و زمانی زمین-لرزه ها بسیار حساس هستند و از آن ها می توان به عنوان ابزار پژوهش های پیش نشان گرهای لرزه ای زمین لرزه های بزرگ استفاده کرد.