تحلیل روابط ایران و عراق بر اساس گفتمان ایران هراسی

بررسی و تدقیق در روابط دوجانبه ایران و عراق طی نیم قرن گذشته، نمای کلی مقاله پیش رو را تشکیل می دهد. به این منظور، پژوهش حاضر در چارچوب «نظریه گفتمان لاکلا و موفه» به بررسی و تجزیه وتحلیل گفتمان های حاکم بر مناسبات دو کشور ایران و عراق از آغاز ریاست جمهوری صدام حسین تاکنون پرداخته و چگونگی و چرایی هژمونیک شدن گفتمان ایران هراسی بر روابط این دو کشور را مورد تبیین قرار داده است. نوع و روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و از روش شناسی استنباطی برای یافتن پاسخ ها استفاده شده و گردآوری اطلاعات عمدتا بر مبنای روش کتابخانه ای و اینترنتی صورت پذیرفته است. در پاسخ به چگونگی هژمونی گفتمان ایران هراسی، یافته های پژوهش نشان می دهد که عراق طی نیم قرن گذشته هموراه محور مباحث مربوط به ایران هراسی در منطقه بوده است: در دهه اول از عمر جمهوری اسلامی ایران، صدام پرچمدار گفتمان ایران هراسی در خاورمیانه بود و با سقوط وی، رهبران تندوری عرب منطقه، مناسبات بدیهی و طبیعی شهروندان و مسولین ایرانی و عراقی را روابط مبتنی بر سلطه تعبیر کرده که منجر به ظهور مجدد گفتمان ایران هراسی شده است. چرایی هژمون شدن گفتمان ایران هراسی در روابط ایران-عراق نیز به تاثیرگذاری شگرف انقلاب اسلامی بر ملت های منطقه و ماهیت تجدیدنظرطلبی انقلابی ایران طی دهه های اول و سوم باز می گردد.