شناسایی ژنوتیپ های متحمل به سرمای گلرنگ برای کشت پاییزه در دیمزارهای سردسیر

ارقام متحمل به سرمای گلرنگ میتوانند بعنوان یک محصول پاییزه در مناطق دیم سردسیر ایران مورد استفاده قرار گیرند. به منظور ارزیابی ظرفیت تحمل سرما در درون مواد ژنتیکی بومی کشور، 56 ژنوتیپ انتخابی از توده های بومی مناطق مختلف ایران، تحت شرایط کنترل شده و نیز شرایط طبیعی مزرعه در زمستان1392 و 1393 مورد بررسی قرار گرفتند. در شرایط کنترل شده، میزان بقای گیاهک های خوگرفته به سرما بعد از12 الی 20 ساعت در معرض انجماد ارزیابی شد به نحوی که تا رسیدن به دمای C°19-، هر ساعت 2 درجه از دما بصورت پیوسته کاسته می شد. در آزمایش مزرعه ای در شرایط طبیعی نیز بعد از آبیاری در پاییز گیاهک ها در مرحله دو برگی کامل در معرض سرمای زمستان قرار گرفتند. در هر دو شرایط بین ژنوتیپ ها یک تنوع وسیعی از لحاظ تحمل سرما وجود داشت. میزان بقا در شرایط کنترل شده بعد از 12 ساعت در دمای C°3- برابر 0 تا 100 و بعد از 12 ساعت در دامنه 0 تا 20 % بود. درصد سبز در مزرعه برای تمام لاین ها در پاییز کامل بود ولی سطح سبز کرتها در بهار و بعد از خسارت زمستان از 1 تا 90 درصد تغییرت نشان داد. مقدارضریب همبستگی بین دمای مرگ 50% از گیاهک ها (LT50) و اکثر خصوصیات مورد بررسی در مزرعه، منفی بود که نشان از موازی بودن نتایج آزمایش در شرایط کنترل شده با نتایج مزرعه داشت. در نهایت بر اساس نتایج این پژوهش، 15 ژنوتیپ متحمل به سرما جهت مطالعات بیشتر انتخاب شدند.