بازتاب ادبیات عامیانه در مقالات شمس تبریزی

ادبیات عامیانه((folklore literatureاصطلاحی است که بر ادبیات توده، شفاهی و فولکلور اطلاق می شود و انواع داستان، افسانه، قصه، حکایت، تمثیل، ضرب المثل، ترانه و متل را در بر می گیرد. ادبیات عامیانه با متون متصوفه و عرفا در مواردی پیوند می یابد. مطالعه و تحقیق متون عرفانی از این جهت، هم به بازیابی انواع ادبی عام کمک می کند و هم کیفیت درک متون را بهبود می بخشد. مقالات شمس تبریزی از جمله متون عرفانی است که در این زمینه جایگاه شایسته ای دارد. در این راستا نگارنده کوشیده است بازتاب ادبیات عامیانه و رابطه و تعامل ادبیات عرفانی و ادبیات عامیانه را با تکیه بر مقالات شمس مطالعه نماید. برای این منظور قصه ها، امثال و ویژگی های زبان عامیانه مقالات شمس از جهت محتوا و عناصر و نحوه کاربرد بررسی گردید. این بررسی نشان داد که شمس تبریزی بر انواع ادبی عام تسلط زیادی داشته، نقش آنها را برای نفوذ در ذهن مردم مهم می دانسته است. از این رو در مقالات او از کارکرد، موضوعات، شخصیتها و سایر عناصرقصه های عامیانه و درونمایه ها و ویژگی ادبی ضرب المثل ها برای تفهیم مقاصد عالی عرفانی بهره زیادی گرفته شده و عناصر گوناگون زبان عامیانه در ایجاد ارتباط صمیمانه مقالات وی با مخاطبانش نقش موثری داشته است.