بررسی عوامل موثر بر منابع کنترل کشاورزان: دستاورهایی برای ترویج کشاورزی (مطالعه موردی شهرستان هرسین)

غفلت عاملین ترویج از مسائل روانشناختی کشاورزان، مانع تحقق شایسته اهداف آرمانی ترویج شده است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی منابع کنترل کشاورزان تلاش می کند دستاوردهایی برای بخش ترویج کشاورزی ارائه دهد. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است و جامعه آماری آن را کشاورزان سه شهرک بیستون، بلوردی و الزهرا در شهرستان هرسین (230 نفر) تشکیل می دهند. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 144 نفر تعیین شد. روش نمونه گیری از نوع تصادفی با انتساب متناسب بوده است. طبق نتایج به دست آمده، حدود 55 درصد از کشاورزان، دارای منابع کنترل بیرونی هستند؛ بدین معنی که موفقیت ها و شکست های خود را به عوامل بیرون از خود مثل شانس و اقبال یا دشواری موقعیت ها نسبت می دهند. با استفاده از تحلیل عاملی، گویه های منابع کنترل در شش عامل دسته بندی و تحت عناوین شانس و تاثیر عوامل ژنتیکی، روحیه استقلال طلبی و اتکاء به خود، دانش و تجربه، باور به بد شانسی، سنت گرایی و ریسک گریزی نام گذاری شدند. یافته های حاصل از رگرسیون نیز نشان داد مهمترین عوامل تبیین کننده منابع کنترل به ترتیب سبک مدیریت قانونمند، تجارب عمومی و حرفه ای، توانایی خودارزیابی و تحصیلات بوده است که در مجموع 45 درصد از تغییرات واریانس منابع کنترل را پیش بینی می کنند.