پژوهش میان رشته ای در هنر با رویکرد هرمنوتیکی هیرش (مورد پژوهشی تحلیل هنر نگارگری، نگاره یوسف و زلیخا)

هنر یکی از حوزه های پیچیده و مبهم فعالیت های بشری است، تولید امر هنری و شناخت علمی از آن دو مقوله متفاوت هستند، به همین سبب مطالعات هنر، مستلزم نگاهی میان رشته ای است تا بتوان تخیل خلاق هنری را در قالب مولفه های عقل علمی بررسی کرد. پژوهش هنر به مثابه عرصه ای میان رشته ای، می تواند مبنایی برای ترجمان معنای هنری به زبان علوم دیگر باشد. فهم و بیان عقلانی معنای هنری، از مدخل هرمنوتیک گام مهمی برای توسعه این فضای میان رشته ای پژوهش هنر است. هرمنوتیک اکنون به روشی برای تحلیل مفهومی پدیده ها تبدیل شده است. یکی از متفکران هرمنوتیک مولف محور، اریک هیرش است او مخالف تکثر معنایی است و معنای مطلق اثر را در دست خالق آن می داند، و با طرح تعاریف مشخص و تازه ای از معنا، دلالت، فهم و تاویل، داوری و نقد به همراه توصیف دقیق و موشکافانه اثر، روشی را در فهم بنیان نهاد. در این مقاله با کنکاش در آراء و نظریات هیرش، وجوه اصلی نظریه وی و چگونگی استفاده از آن در تحلیل هنر نگارگری بررسی می شود و در نگاره «یوسف و زلیخا» اثر کمال الدین بهزاد با این رویکرد، ضمن طبقه بندی یافته های سایرین، با جستجو در قصد مولف نتایج تازه ای از فرهنگ و هنر دوره تیموری به دست می آید. از این رویکرد میان رشته ای می توان برای تحلیل سایر آثار هنری نیز استفاده کرد. هدف این نوشتار ایجاد پیوندی میان نظریه هرمنوتیکی و هنر به مثابه عرصه ای میان رشته ای است که هنرپژوهان بتوانند با تکیه بر تاویلی درست به تعبیر و نقد آثار خلاقانه و جدید بپردازند و به کشف های تازه ای برسند.