سوزنی برگان مورد استفاده زنبورعسل جهت تولید بره موم در ایران 1- تیره کاج (Pinaceae)

مخروطیان از مهمترین منابع بره موم در جهان هستند. از این گروه گیاهان تیره کاج از اهمیت ویژه ای برخوردار است. گیاهان این تیره در تمامی نقاط ایران پراکندگی طبیعی ندارند ولی به دلیل همیشه سبز بودن در طراحی پارک ها و فضاهای سبز مناطق مختلف کشور مورد استفاده قرار گرفته است. این تیره دارای مجراهای رزینی در بافت های مختلف به ویژه پوست میانی ساقه اند، بر همین اساس از گذشته های دور تا کنون برای استخراج رزین و تهیه تربانتین که مصارف مختلف دارویی و صنعتی دارد از پوست گیاهان این تیره استفاده می شده است. هدف از ارایه ی این مقاله معرفی گیاهان منبع رزین از تیره کاج به منظور آشنا کردن زنبورداران و محققین به منابع مهم بره موم است. این تیره جنس های متعددی در جهان دارد ولی توده های جنس های کاج Pinus، نراد Abies، نوئل Piceaوسدر Cedrusدر ایران بیشتر جلب توجه می کند. از جنس کاج، گونه های کاج تهران Pinus eldarica، کاج کاشفی P. longifolia، کاج سیاه P. nigra، کاج تدا P. taeda، کاج پاکوتاه P. patulaوکاج بروسیاP. brutia به عنوان منابع مهم رزین می باشند. از جنس نراد گونه های کانادا بالزام Abies balsamea و A. pectinata، از جنس نوئل گونه های Picea excels، نوئل کانادایی P. glaucaو نوئل نقره ای P. pungens، از جنس سدر گونه های سدر معطر Cedrus deodora، سدر اطلسی C. atlantica، سدر لبنانی C. libaniوC. brevifolia منابع مهم بره موم از تیره ی کاج در ایران می باشند.