یادگیری فناورانه در صنعت نفت: مطالعه موردی فازهای توسعه ای میدان گازی پارس جنوبی

تجربه اجرای مکرر پروژه های توسعه ای با حضور پیمانکاران خارجی در صنعت نفت نشان داده که یادگیری فناورانه در این صنعت از عملکرد مطلوبی برخوردار نبوده است. این مقاله در ریشه یابی این مساله به دنبال شناسایی عواملی است که بر عملکرد یادگیری فناورانه در نظام های فنی اجتماعی بزرگ تاثیرگذار هستند. مقاله با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد، مدل فرآیندی رخداد یادگیری در صنعت نفت را ترسیم و گلوگاه های موجود را شناسایی نموده است. نتایج مطالعات میدانی و شواهد تجربی حاصله از صنعت نفت نشان می دهد که رژیم نهادی صنعت نفت، سناریوهای یادگیری فناورانه در این صنعت را تضعیف می کند. این رژیم دچار یک قفل شدگی نهادی است که منجر به «هم تکاملی منفی» کنشگران اجتماعی فعال در این صنعت و نهایتا تضعیف یادگیری فناورانه در آن می شود. هم تکاملی منفی منجر به تغییر استراتژی در طرف عرضه گردیده و در این وضعیت، تامین کنندگان تلاش می کنند با اتخاذ استراتژی هایی که به تثبیت رژیم فعلی کمک می کند جایگاه رقابتی خود را در بازار حفظ کنند. این مساله موجب غلبه و حاکمیت روتین های منسوخ فناورانه در بنگاه ها و نهایتا شکست یادگیری فناورانه در صنعت نفت می گردد.