تجربه پزشکان خانواده روستایی درباره ارجاع بیماران و راه های بهبود آن (یک مطالعه کیفی)

طرح پزشک خانواده و بیمه روستایی از سال 1384 در سراسر کشور در حال اجرا است. بر به کارگیری نظام ارجاع در این طرح تاکید شده است. عدم موفقیت در اجرای درست نظام ارجاع یکی از مهم ترین مشکلات طرح پزشک خانواده است. با توجه به اهمیت نظام ارجاع درطرح پزشک خانواده، این مطالعه کیفی با هدف بررسی نظام ارجاع در طرح پزشک خانواده و بیمه روستایی از دیدگاه پزشکان خانواده شاغل درطرح مذکور درشهرستان ساری درسال1391 انجام شد.
این مطالعه کیفی با استفاده از شیوه تحلیل محتوا قراردادی انجام شده است. نمونه گیری از نوع غیر احتمالی و هدفمند بود. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شده است. مصاحبه با 26 نفر از پزشکان خانواده که حداقل یک سال سابقه کاری داشته اند، صورت گرفت.
مهم ترین مشکلات از دیدگاه مصاحبه شوندگان در چهار تم یا موضوع اصلی شامل نقش ارائه کنندگان خدمات سطوح بالاتر، نقش بیماران، نقش پزشکان خانواده، و نقش سازمان های مجری و سازمان های نظارت کننده دسته بندی شد، که با موضوعات فرعی شامل عدم ارائه پس خوراند، ارجاع معکوس، عدم آگاهی بیماران از دستورالعمل، عدم اعتماد بیماران به توانمندی پزشکان خانواده، مشکل مقاومت در مقابل درخواست بیماران، فشار سایر ذینفعان و ضمانت اجرایی دستورالعمل مرتبط بوده اند.
مشکلات نظام ارجاع یا به اجزای تشکیل دهنده وزارت بهداشت به عنوان مجری دستورالعمل یا به سازمان بیمه همگانی سلامت مرتبط است. از آن جایی که وزارت بهداشت هم درتنظیم سیاست وهم در اجرای آن نقش اصلی را دارد، بنابر این راه حل را یا در تجدید سیاست اتخاذ شده و یا در بهبود ظرفیت مدیریتی و اجرایی آن باید جستجو نمود.