تعیین اولویت مالیات گیری از بخش های اقتصادی در جهت بهبود توزیع درآمد در اقتصاد ایران با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی

توزیع نابرابر درآمد و ثروت در جامعه سبب بروز مشکلات بسیاری در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور خواهد شد. از آنجا که مالیات ها نقش اساسی تری را نسبت به سایر ابزارهای اقتصادی برای تعدیل توزیع درآمد و ثروت در جامعه بر عهده دارند، در این پژوهش تلاش شده تا اولویت مالیات گیری از بخش های اقتصادی در جهت کاهش نابرابری ها تعیین گردد. بدین منظور، با بهره گیری از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1380 و استفاده از نرم افزارهای IO-SAM و MATS آثار و تبعات افزایش نرخ مالیات بر هر یک از بخش های اقتصادی بررسی شد. بعلاوه، کل اثرات به اثرات مستقیم و غیرمستقیم تفکیک شد. نتایج به دست آمده نشان داد که افزایش نرخ مالیات در بخش های وسایل نقلیه موتوری، خدمات حمل و نقل هوایی، بنزین، پست، مخابرات و خدمات پشتیبانی شاخص هزینه زندگی خانوارهای کم درآمد را کمتر افزایش می دهد و با توجه به اولویت ذکر شده می توان از آنها مالیات گرفت. اما در بخش های برق، نفت سفید، آرد، روغن های گیاهی و حیوانی، گوشت، محصولات لبنی، خدمات حمل و نقل جاده ای مسافر، چای و قند احتمالا به دلیل مصرف بالای خانوارهای کم درآمد، شاخص هزینه زندگی این خانوارها بیشتر افزایش می یابد. بنابراین بهتر است از این بخش ها با اولویت بیان شده مالیات کمتری گرفته شود.