ارزیابی رشد دانه و مشارکت مواد ذخیره ای ساقه در عملکرد دانه ارقام جو (Hordeum vulgare L.) در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

طول دوره پرشدن دانه و سرعت آن تعیین کننده وزن نهایی دانه جو می باشد. در این مطالعه به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهای فصل بر طول دوره موثر پرشدن دانه، سرعت پرشدن در مرحله خطی رشد دانه و میزان مشارکت مواد ذخیره ای ساقه در عملکرد سنبله اصلی، آزمایشی بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. کرت های اصلی شامل آبیاری کامل و تنش خشکی پس از گرده افشانی و کرت های فرعی شامل 9 رقم جو بودند. نتایج نشان داد که خشکی اثر معنی داری بر طول دوره موثر پرشدن دانه نداشت اما سرعت پرشدن دانه را در مرحله خطی 20 درصد کاهش داد. ارقام از لحاظ طول دوره پرشدن دانه تفاوت معنی داری نشان دادند اما از لحاظ سرعت دوره این تفاوت دیده نشد. عملکرد نهایی دانه دامنه ای در حدود 348 تا 468 گرم در مترمربع داشت. کاهش 25 درصدی عملکرد با ورود به شرایط تنش بیشتر به دلیل کاهش 19 درصدی وزن دانه بود زیرا دیگر اجزای عملکرد کاهش معنی داری نداشتند. عملکرد دانه سنبله اصلی با ورود به شرایط تنش خشکی کاهشی 24 درصدی نشان داد. میزان مشارکت مواد ذخیره ای ساقه در عملکرد سنبله اصلی با ورود به شرایط تنش 33 درصد افزایش یافت. مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد سنبله اصلی با طول ساقه و وزن حداکثر ساقه در هیچ یک از سطوح رطوبتی همبستگی معنی داری نشان نداد.