تعیین روایی سازه و پایایی «مقیاس خود کارآمدی تکلیف» برای فعالیت های روزانه سالمندان

به دلیل تاثیر خود کارآمدی ادراک شده بر انجام فعالیت های زندگی روزانه سالمندان، نبود ابزاری روا و ضرورت سنجش این سازه در کشور، هدف تحقیق، رواسازی نسخه فارسی «مقیاس خود کارآمدی تکلیف» بود.
روش شناسی: جامعه آماری این تحقیق عبارت بودند از سالمندان زن و مرد شهر اراک که در مجموع 482 آزمودنی شامل 190 زن (%03/40) و 281 مرد (%7/59) با میانگین سنی 86/68 سال از 8 منطقه بودند و به طور در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق، پرسشنامه بسته-پاسخ مشخصات فردی (شامل سن، جنس، فراوانی افتادن در یکسال گذشته، و غیره) و «مقیاس خود کارآمدی تکلیف»بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل تاییدی، با استفاده از چرخش واریماکس استفاده شد. تعیین پایایی مقیاس با ضریب همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ و همبستگی درون طبقه ای محاسبه شد. برای بررسی روایی تفکیکی از تحلیل واریانس و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-16 استفاده شد.
تحلیل داده ها، به استخراج 2 عامل، 1)خود کارآمدی مراقبت از خود و 2)خود کارآمدی تحرک منجر شد که به ترتیب حدود %77 و بیش از %8 واریانس کل را تبیین کردند. پایایی آزمون مجدد 90/0 برای مقیاس به دست آمد. همبستگی گویه ها با نمره کل بین 46/0 تا 91/0 متغیر و معنی دار بود (p≤0.001). پایایی درونی کل مقیاس و زیرمقیاس های 1 و 2 به ترتیب 88/0، 89/0 و 87/0 و پایایی درون طبقه ای، 88/0 بود. میانگین نمره کل خودکارآمدی تکلیف آزمودنی های بدون سابقه افتادن (21/21±67/165)از آزمودنی های با سابقه یک (67/36±21/145)، دو (78/41±91/137) و سه (07/52±24/106) افتادن در یک سال گذشته به طور معنی داری بالاتر بود که روایی تفکیکی (افتراقی) مقیاس را تایید کرد.
این نتایج، روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس خود کارآمدی تکلیف را برای سالمندان ساکن در جامعه تایید کرد. این مقیاس روا و پایا می تواند برای اهداف آموزشی، پژوهش و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.