تحلیل و مدل سازی آماری میانگین دمای سالانه ایستگاه گرگان (2005- 1956)

روش های آماری ابزاری مفید جهت شناخت رفتار متغیرهای اقلیمی هستند. در این مطالعه برای شناسایی رفتار میانگین سالانه دمای گرگان طی دوره آماری 1956 تا 2005 از تکنیک های آماری شناخت روند، نوسان و افت و خیز استفاده شده است. آزمون Run test با خطای 05/0 نشان داد که داده های میانگین دمای سالانه تصادفی هستند. نتایج آزمون های تعیین روند همبستگی پیرسون، اسپیرمن و من – کندال و همچنین رگرسیون خطی نشان داد که سری زمانی میانگین دمای سالانه گرگان روند معنی داری ندارد. برای پیش بینی تداوم و توالی سال های با دمای بالاتر از میانگین (ناهنجاری دمایی) از مدل زنجیره مارکوف استفاده شد. با آزمون اعمال شده بر ماتریس تغییر حالت داده های میانگین دمای سالانه، دو حالته و چند حالته بودن آن مورد پذیرش قرار نگرفت. هم چنین تکنیک تحلیل طیفی جهت تعیین افت و خیزهای موجود در دما نیز اعمال شد که نتایج حاکی از عدم وجود روند است. در بازه اطمینان 95% در تکینک تحلیل طیفی چرخه ی 20 با دوره بازگشت کوتاه مدت 5/2 ساله معنی دار است که می توان آن را به نوسانات شبه دوسالانه نسبت داد. برای پیش بینی رفتار میانگین دمای سالانه گرگان از مدل های ARIMA استفاده شد، در این روش سه الگو به عنوان الگوهای اولیه برازش داده شد. آزمون آکاییک (AIC) نشان دادکه الگوی سوم (1، 1، 0) ARIMA بهترین انتخاب برای پیش بینی دما است و بر همین اساس برای 10 سال آینده (2015- 2006) با بازه اطمینان 95 % پیش بینی دما صورت گرفت.