بررسی تطبیقی «اسراء ومعراج» در مدایح نبوی بوصیری وعطار نیشابوری

اسراء سفر زمینی و معراج سفر آسمانی پیامبر (ص) است که هر دو در یک شب صورت پذیرفته است. پیامبر (ص) از طرف خداوند دعوت می شود تا همراه با حضرت جبرئیل از مسجد الحرام به مسجدالاقصی و از آن جا نیز به آسمان ها برود و از سدرهالمنتهی گذر کرده و در آسمان هفتم به لقای پروردگار برسد. این داستان یکی از مهم ترین حوادث زندگی پیامبر (ص) به حساب می آید که قرآن کریم در سوره های «اسراء» و «نجم» به آن اشاره کرده است.
اسراء و معراج پیامبر (ص) از جمله موضوعاتی است که اکثر شاعران و نویسندگان مسلمان بدان توجه نموده اند. بوصیری و عطار دو شاعر اسلامی اند، که در مدایح نبوی خود به بحث معراج پیامبر (ص) پرداخته و حرکت او به سوی آسمان ها، دیدار با پیامبران و عبور از سدره المنتهی را به صورتی زیبا به تصویر کشیده اند، هرچند عطار به اسراء یا سفر زمینی پیامبر (ص) اشاره نکرده است، اما بوصیری به این بخش نیز اشاره نموده و امامت حضرت محمد (ص) برای دیگر پیامبران را نیز مطرح کرده است.
اشارات بوصیری به داستان اسراء و معراج چندان شاعرانه نیست و بیشتر آیات قرآن و روایات را بازگو می کند، اما عطار این داستان را در قالب یک داستان عارفانه می ریزد و آن را به عنوان الگویی برای سیر و سلوک عارفانه، طی کردن مراحل عرفانی و رسیدن به فناء فی الله مطرح می نماید. معراجنامه عطار بیشتر عاشقانه اما معراجنامه بوصیری بیشتر حماسی است.
در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه تحلیل محتوا مبحث «اسراء و معراج» پیامبر اکرم (ص) در مدایح نبوی بوصیری و عطار نیشابوری مورد بررسی قرار گیرد