نقش فضای صدور در فهم نهج البلاغه

عقلا در مفاهمه خود، شرایط و فضای زمانی و مکانی را در نظر می گیرند، لذا درک کامل این مفاهمات، فارغ از این مساله، امری مشکل و در برخی موارد غیرممکن است. دریافت مفاهیم نهج البلاغه نیز بدون توجه به فضا و موقعیت های صدور کلام امیرالمومنین (ع)، دریافتی ناقص خواهد بود. دانستن فضای صدور کلام امام علی (ع) سبب درک مفهوم و مصداق کلمات به کاررفته در سخنان آن حضرت، برطرف شدن ابهام و یافتن پاسخ برخی شبهات وارده به متن نهج البلاغه و نیز کشف مطابقت سخنان حضرت با مقتضای حال مخاطبان آن می شود. از سوی دیگر می توان شخصیت امیرالمومنین (ع) و معاصران ایشان را از این رهگذر شناخت و شیوه ی تربیتی و حکومتی آن حضرت را با فهم فضای صدور عبارات این کتاب شریف ممکن ساخت. بخش عمده ای از فضای صدور نهج البلاغه را می توان با تحلیل متن نهج البلاغه، مراجعه به مسانید و مصادر این کتاب و بهره گیری از برخی منابع حدیثی و تاریخی به دست آورد.