مکان یابی ایستگاه های آتش نشانی با تلفیق مدل همپوشانی شاخص ها و فرایند تحلیل سلسله مراتبی

امروزه افزایش جمعیت شهرها موجب افزایش نیاز به خدمات شهری شده است و در این میان نکته حائز اهمیت، توزیع بهینه مراکز ارائه دهنده خدمات است. ایستگاه های آتش نشانی از جمله عناصر و کاربری های خدماتی اورژانسی شهرهاست که نقش مهم و حیاتی در حفاظت از جان و مال مردم در برابر حوادث مختلف به ویژه آتش سوزی ها دارند. یکی از دل مشغولی های برنامه ریزان شهری در فضاهای شهری، طراحی و مکان یابی فضاهای خدماتی مناسب و مطلوب است. هدف اصلی تاسیس ایستگاه های آتش نشانی تامین بخشی از امنیت شهر در راستای برنامه های از قبل تعریف شده آنهاست. لازمه رسیدن به این هدف، اعمال دید سیستماتیک و یکپارچه به عناصر شهری به صورت میکرو و جهت دهی ساختار شهر به صورت ماکرو می باشد.
دیدگاه اصلی در این مقاله، توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهدات میدانی، منابع کتابخانه ای، سالنامه های آماری، مطالعه طرح های جامع و تفصیلی شهر نجف آباد، نقشه 1:5000 وضع موجود و تفصیلی این شهر به دست آمد، سپس با استفاده از نرم افزار GIS و نوار ابزار الحاقی AHP به این نرم افزار و پس از طی مراحل ورود اطلاعات، مدیریت داده ها، تجزیه و تحلیل و پردازش داده ها، مکان های مناسب برای ایجاد ایستگاه های آتش نشانی جدید مشخص و اولویت بندی گردید. در این پژوهش از توانایی های تحلیلی سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل های مکان یابی گنجانده شده در این نرم افزار و وزن دهی و عملیات بافرینگ و غیره استفاده شد.
یافته های حاصل نشان می دهد که با توجه به شعاع عملکردی، 1500 تا 2000 متر برای هریک از ایستگاه های موجود، قسمت هایی از شهر، خارج از محدوده عملکرد بوده است. بر همین اساس، مناطق 5، 2 و6 به ترتیب بالاترین میزان اولویت را داشتند، ازاین رو، 3 ایستگاه جدید برای احداث در مناطق مذکور پیشنهاد داده شده است.
با توجه به نتایج باید گفت که شعاع عملکرد ایستگاه های آتش نشانی موجود، پاسخگوی نیاز جمعیت شهر نبود، لذا مکان یابی ایستگاه های جدید با درنظرگرفتن پارامترهای مختلف ضروری به نظر می رسد.