ارزیابی تحمل خشکی در ارقام سنتتیک و اکوتیپ های برتر رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

به منظور ارزیابی تحمل تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ های متحمل رازیانه، نتاج نسل اول سه رقم سنتتیک و هفت اکوتیپ والدی رازیانه در شرایط بدون تنش و تنش خشکی بعد از گلدهی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی اختلاف بسیار معنی داری بین ژنوتیپ های مورد مطالعه در هر دو شرایط وجود داشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که در شرایط بدون تنش ژنوتیپ های سنتتیک میانرس و مشکین شهر با 2357 و 2208 کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش خشکی نیز ژنوتیپ های مشکین شهر و سنتتیک میانرس با 1091 و 5/1081کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را تولید کردند. از نظر شاخص های تحمل خشکی، بیشترین مقادیر شاخص میانگین حسابی (MP)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص تحمل (STI)، متعلق به ژنوتیپ های سنتتیک میانرس، مشکین شهر و مغان بود. همبستگی بین شاخص های تحمل خشکی و عملکرد دانه نشان داد که شاخص های MP، GMP، YI وSTI همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه در هر دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی داشتند و به عنوان شاخص های مناسب جهت گزینش ارقام پرمحصول رازیانه در هر دو شرایط شناسایی شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که روش تولید رقم سنتتیک برای گیاه رازیانه مناسب بوده و این ارقام در محیط های با آب و هوای متغیر، به خصوص شرایط کمبود آب می توانند عملکرد رضایت بخشی تولید کنند.