سبک شناسی مناجات خمس عشر (مطالعه موردی؛ مناجات الخائفین)

یکی از راه های موثر نشر معرفت، فرهنگ و اخلاق والای انسانی در میان مردم، دعا و متون دعایی است. دعا و مناجات، نوعی توسل عاشقانه به معشوق و پیوستن موجودی کوچک و ناتوان به وجودی بی نهایت بزرگ و تواناست. از دهان پاک برگزیدگان حق، ادعیه و مناجات هایی با حقایق و معارف ناب برآمده که با سوز، شور و آهنگی دلنشین همراه است؛ یکی از این مناجات ها، «مناجات الخائفین» منقول از امام سجاد(ع) است که تجلی گاه صفات خداترسان به شمار می آید. مقاله حاضر بر آن است که به روشی توصیفی- تحلیلی، مناجات الخائفین را در سایه سبک شناسی ساختارگرا، بر اساس تقسیم بندی کتاب «بلاغه الخطاب و علم النص»، تالیف صلاح فضل، در سه سطح آوایی، نحوی و دلالی مورد تحلیل قرار دهد و میزان انسجام این سطوح را با همدیگر بسنجد. بررسی سبک شناختی مناجات، حاکی از این است که کلیه ساختارهای سه گانه متن، سیطره وصل از دوگانگی قطع و وصل موجود در متن را بر خود پذیرفته اند و در پی این پذیرش، در پیوندی عجیب در کنار هم شکل یافته و با تشکیل ساختاری واحد و هماهنگ، در راستای محور مرکزی دعا (ارتباط با خدا) در حرکتند.