چالش های تعرفه گذاری نادرست خدمات پزشکی: مدیران سلامت چه می گویند؟؛ یک مطالعه کیفی

تعرفه گذاری بر عدالت، کارایی، کیفیت و پاسخگویی در ارایه خدمات سلامت موثر بوده و با آن می توان بر میزان دسترسی و استفاده از خدمات تاثیر گذاشت. در ایران چند سالی است که بحث تعرفه گذاری خدمات پزشکی به دلیل افزایشی بودن در هرسال و نداشتن مبنای پایه مشخص و قابل دفاع، باعث ایجاد چالش های مختلفی در نظام سلامت گردیده است. هدف از این پژوهش شناسایی چالش ها و آسیب های ناشی از تعرفه گذاری نادرست خدمات پزشکی بود.
این پژوهش یک مطالعه ی کیفی با رویکرد تحلیل محتوا است که به صورت مقطعی در سال 1393-1392 انجام شده است. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شده و تا اشباع داده ها ادامه یافت، جامعه پژوهش مدیران سلامت شهرهای تهران، اصفهان و تبریز بودند که با 12 نفر از آنان در راستای هدف پژوهش به مصاحبه عمیق پرداخته شد. روش تحلیل داده ها در این پژوهش بر مبنای روش تحلیل موضوعی است. معیارهایی مانند «موثق بودن اطلاعات»، «قابل اعتماد بودن»، «قابل اطمینان بودن» و «قابل تثبیت بودن» داده ها در نظر گرفته شد. در مورد روایی؛ مصاحبه کننده تحت آموزش های لازم قرار گرفت و اطمینان از درست بودن انجام مصاحبه ها بالا رفت و در مورد پایایی مطالعه، مصاحبه ها مجددا به مصاحبه شوندگان ارجاع داده شد تا نظر آنان درمورد صحت مصاحبه های پیاده شده به دست آید.
مطابق یافته های پژوهش، چالش هایی که ناکارآمدی تعرفه های خدمات پزشکی در شرایط فعلی باعث شده اند به سه دسته ی کلی شامل چالش های؛ نارضایتی ذی نفعان، اقتصادی و رفتاری در ارتباط با 4 حوزه وزارت بهداشت، پزشکان، بیماران و سازمان های بیمه گر می باشند. به عبارتی نارضایتی و چالش های اقتصادی و رفتاری در تمامی بخش های مربوطه مشاهده می شود..
چالش های حاصل از تعرفه گذاری نادرست و تاثیرات سوء آن بر تمامی ذی نفعان نظام سلامت، به عنوان هشداری برای متولیان و سیاستگذاران این نظام می باشد تا درصدد علت یابی و تلاش برای رفع این چالش ها و مشکلات برآیند. نارضایتی ذی نفعان و به ویژه ارایه کنندگان خدمات سلامت، به عنوان اولین عامل می باشد که دیگر چالش ا شامل؛ چالش های اقتصادی و رفتاری را نیز در پی داشته است.