بررسی اثر عصاره ی منتخبی از مخروطیان بومی ایران بر رده ی سلولی سرطان پستان انسان (MCF-7) به روش فلوسایتومتری

چرخه ی سلولی طی چهار مرحله ی عمده صورت می گیرد. همانندسازی DNA طی مرحله ی سنتز انجام می شود و سلول ها پس از عبور از مرحله ی موقتی GAP2، فرایند پیچیده ی میتوز (M) را شروع می کنند. سلول های سرطانی در محیط کشت به صورت نامحدود وارد چرخه ی سلولی می شوند. در محیط کشت آزمایشگاهی می توان میزان جمعیت سلولی در مراحل مختلف چرخه ی سلولی را تحت تاثیر هر نوع ماده ای سنجش نمود.
عصاره ی تهیه شده از تعدادی گیاهان مخروطیان بومی ایران به نام های 1- Juniperus polycarpus (برگ سرشاخه ی نر)، 2- Juniperus excela (سرشاخه ی برگ دار)، 3- Juniperus excels (میوه)، 4- Juniperus Foetidissma (برگ نر)، 5- Juniperus Foetidissma (برگ ماده)، 6-Juniperus depressa (میوه)، 7- Juniperus depressa (برگ نر)، 8- Juniperus communis (برگ ماده) و 9-Juniperus communis (برگ نر) به رقت های متفاوت بر محیط کشت رده ی سلولی سرطان سینه MCF-7 آزمایش گردید. جمعیت سلولی در فازهای مختلف چرخه ی سلولی پس از گذشت 48 ساعت با دستگاه فلوسایتومتری و نرم افزار Cylchred و CellQuest اندازه گیری و آنالیز شد. از پروپیدیوم آیودید (Propidium iodide) برای رنگ آمیزی مقدار DNA هسته ی سلولی به عنوان شاخص وجود سلول ها در فازهای مختلف چرخه ی سلولی استفاده گردید.
سلول های MCF-7 در چاهک کشت بدون تیمار عصاره ی گیاهی، 86/45 درصد در فاز G0/G1، 52/47 درصد در فاز سنتز و 62/6 درصد در فاز G2/M قرار داشتند. همین مقادیر تحت تاثیر داروی شاهد مثبت Taxol، در مراحل G0/G1، سنتز و G2/M به ترتیب برابر با 31/17، 18/40 و 51/42 درصد بود. مقایسه ی مقادیر به دست آمده، توقف چرخه ی سلولی و نگهداری سلول ها در فاز G2/M را برای داروی Taxol نشان داد. بررسی عصاره های تحت آزمایش مشخص نمود که بیشترین اثر را عصاره ی میوه ی Juniperus excela داشت و قدرت سنتز رده ی سلولی MCF-7 را از 81/46 به 97/21 درصد تقلیل داد. همچنین، همین عصاره توانست 11/23 درصد جمعیت سلولی را در فاز G2/M بلوکه کند که از لحاظ آماری حدود سه برابر میزان شاهد منفی بود.
نتایج تحقیق حاضر نشان داد که مواد بیولوژیک موجود در گیاهان مخروطی ایران ترکیباتی را در مسیر فیزیولوژی رشد و نمو ایجاد می کند که می تواند اثرات قابل ملاحظه ای بر چرخه ی رشد سلول های سرطانی سینه بگذارد. ارزیابی و خالص سازی نوع ترکیب موثر در عصاره های گیاهی از ضروریات فعالیت علمی در زمینه ی کشف داروی ضد سرطان است.