هنر آهک بری در حمام وکیل شیراز

معماری اسلامی ایران در تمام دوران پویایی خود دارای شکوه و عظمتی بوده که از انواع مختلف و شیوه های ساخت متنوعی برخوردار بوده است؛ به طوری که تمام محققان به این شایستگی ها باور دارند. در حقیقت، معماری اسلامی در هر مقطع زمانی دارای فنشناسی خاص خود بوده است. یکی از انواع معماری اسلامی، حمام است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. ساخت قدیمی ترین حمام به دوره هخامنشیان می رسد که نمونه ای از آن در برزن جنوبی تخت جمشید کشف شده است. در کنگاور حمام سلجوقی مکشوفه، نشانه ای از ساخت حمام در قرون اولیه صدر اسلام دارد. همانطورکه انواع معماری ایرانی دارای تزیین های وابسته است، معماری حمام هم از تزیین هایی بهره مند بوده است. از آنجایی که حمام سازهای آبی است، لذا در تزیین آن سعی شده از مصالح پایدار در مجاورت رطوبت استفاده شود. آهک بری در این میان برای تزیین حمام از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است. یکی از نمونه های زیبای آهک بری حمام را میتوان در حمام وکیل شیراز دید. نقش های زیبای انتخاب شده در آهک بری حمام وکیل نمونه ای از ذوق و سلیقه هنرمندان عصر زندیه است. در این مقاله ضمن بررسی پیشینه تاریخی و تحولات کالبدی حمام وکیل بر اساس منابع موجود، ویژگی های نقوش به کار رفته در آهک بری حمام مورد بحث قرار گرفته و تاثیر هنر آهک بری بر استحکام حمام بررسی شده است. روش استفاده شده در این مقاله توصیفی و تاریخی است. یافته ها حکایت از آن دارد که تزیین های حمام وکیل شیراز در سیر تطور نگارگری ایرانی جایگاه ویژهای داشته و در زمان خود، در اوج شکوفایی هنرآهک بری نسبت به دوره بعدی به حساب می آمد.