بررسی تاثیر چرای دام بر الگوی مولفه های تنوع گونه ای در مقیاس های مکانی مختلف

تغییرات تنوع گیاهی مراتع در مکان و زمان به نوع مدیریت و فاکتورهای محیطی غیرزنده بستگی دارد. لازمه فهم الگوهای مختلف تنوع گونه ای در مکان، آنالیز و ارزیابی تنوع در مقیاس های مکانی چندگانه می باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر چرای دام بر روی شاخص های تنوع در دو مقیاس مکانی محلی و منطقه ای در مراتع غرب کشور در استان ایلام می باشد. نمونه برداری از گیاهان با استفاده از پلات های 2×2 متر مربع در مقیاس محلی در 40 پلات (20 پلات در داخل قرق و 20 پلات در خارج قرق) و در مقیاس منطقه ای در 8 سایت (4 سایت قرق و 4 سایت در حال چرا) انجام شد. بر اساس روش تقسیم بندی افزایشی، کل غنای گونه ای (γr) به مولفه های داخل نمونه ها (α1)، بین نمونه ها (β1) و بین مراتع (β2) تقسیم بندی شد. نتایج نشان داد از مجموع 89 گونه ثبت شده در کل منطقه 72 گونه در منطقه قرق و 60 گونه در منطقه در حال چرا مشاهده گردید. همچنین شاخص آلفا در منطقه قرق شده به صورت معنی داری از مقدار مشابه آن در منطقه چراشده بیشتر بود ولی برای شاخص بتا روند معنی داری مشاهده نشد که نشان دهنده الگوی پراکنش غیریکنواخت گونه های گیاهی است. شاخص تنوع بتا با توجه به سهم بیشتر آن در تنوع کل در مقیاس منطقه ای دارای اهمیت بیشتری بود که نشان دهنده تفاوت ترکیب گیاهی در این مقیاس است. این تحقیق نشان داد که برخی از مولفه های تنوع حساسیت بیشتری نسبت به چرا از خود نشان می دهند که تاکید بر استفاده آن ها توسط محققین در مدیریت پوشش گیاهی می گردد.