فناوری اطلاعات در فرآیند ارایه خدمات درمانی توسط پزشکان

عصر جدید، عصر فنآوری اطلاعات Information Technology(IT) نامیده شده و بخش سلامت از فواید و پیامدهای این فنآوری بی بهره نبوده است. یکی از مهمترین پیشرفت های اخیر در صنعت مراقبت سلامت در طول 25 سال گذشته توسعه ی IT در این صنعت می باشد(1). برخی از این فنآوری ها در نظام سلامت عبارتند از: سلامت موبایل، نظام اطلاعات بیمارستانی، پرونده الکترونیک سلامت، شناسایی از طریق امواج رادیویی، سیستم بایگانی و انتقال تصاویر دیجیتال در مراکز بهداشتی و درمانی و فنآوری تشخیص گفتار می باشند. عدم استفاده از فناوری های نوین اطلاعات پیشگفت در حوزه سلامت توسط ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در فرآیند مراقبت های درمانی به بیماران می تواند موجب مشکلات زیادی از جمله؛ عدم دسترسی آسان به اطلاعات موجود در پرونده ها، کاهش کارایی مراکز درمانی، افزایش هزینه ها به علت انجام آزمایشات تکراری، کاهش هزینه اثربخشی خدمات ارایه شده، نبود داده های با کیفیت و به هنگام خدمات درمانی ارایه شده، کاهش رضایت بیماران در مراکز سلامت، عدم یکپارچکی بین داده ها، کندی فرآیند کشف موارد شیوع بیماری ها، کاهش کیفیت ارائه مراقبت های بهداشتی درمانی، و عدم تحلیل یا تحلیل نامناسب خروجی های خدمات ارایه شده گردد. فناوری اطلاعات، اثر قابل ملاحظه ای بر سازمان های مراقبت سلامت، کارکرد متخصصان سلامت، درمان بیماران و مدیریت درمان و بیماری های مختلف گذاشته است(2). استفاده از فناوری اطلاعات برای درمان، افزایش کیفیت آن، تضمین تشخیص صحیح تر و انتقال و تبادل اطلاعات بیماران می گردد و به عنوان یکی از استراتژی های بهبود و افزایش کیفیت ارائه خدمات درمانی به بیمار و پیشگیری از خطاهای پزشکی شود. در این رابطه، براساس تحقیق تیم پژوهشی دانشگاه Vanderbilt در سال 2012 میلادی، در مطالعه خود با عنوان «تبادل اطلاعات بهداشتی می تواند با صرفه جویی پول و بودجه، پذیرش بخش اورژانس را کاهش دهد» چنین بیان کرد: «در تراز سالیانه خود در بیمارستان تابعه دانشگاه مذکور، 95/1 میلیون دلار سودآوری داشتند که 6/97درصد آن بعلت کاهش پذیرش بستری در بخش اورژانس بوده است، که این ناشی از تبادل اطلاعات سلامت الکترونیکی صورت گرفته در ان بیمارستان است»(3). Jason در سال 2007 میلادی، در مقاله خود با عنوان «ارزیابی میزان استفاده از تبادل اطلاعات سلامت در زمینه بهداشت عمومی» چنین اظهار داشت: «سیستم های تبادل اطلاعات سلامت، باعث ارتقای کیفیت و بهبود بهداشت عمومی و کاهش هزینه ها و رضایت بیمار و ارایه دهنده خدمت می شود»(4). Carrell در سال 2011 میلادی، در مقاله خود با عنوان «مزایای تبادل اطلاعات سلامت» چنین اظهار داشت: که تبادل اطلاعات سلامت در مراکز مراقبت بهداشتی درمانی باعث کاهش خطاهای پزشکی، کاهش دوباره کاری تستها و آزمایشات، بهبود فرایند کاری ارایه دهندگان مراقبت، بهبود مراقبت بهداشتی درمانی، دسترسی بیشتر به داده ها و نتایج بیمار، بهبود کیفیت مراقبت، بهبود ایمنی بیمار، قابل دسترس بودن داده ها و اطلاعات در موارد اورژانس، بالا بردن ارتباط بین موسسات می شود(5). Lammers و همکارانش در سال 2014 میلادی، در مقاله خود با عنوان «آیا تبادل اطلاعات سلامت تکرار عکس برداری را کاهش می دهد؟» چنین بیان می کنند: «تبادل اطلاعات سلامت الکترونیک، باعث تبادل داده های بالینی بیمار بین موسسات ارایه دهنده خدمت و در نتیجه افزایش کیفیت ارایه خدمات و کاهش هزینه ها و کاهش تکرار مراقبت های غیر ضروری و کاهش تکرار تصویر برداری در بخش اورژانس همراه بود». این اولین مطالعه برای پیدا کردن شواهد تجربی برای سود پیش بینی شده از تبادل اطلاعات الکترونیکی سلامت بود(6).
فناوری اطلاعات باعث افزایش کیفیت ارایه خدمات در سیستم بهداشت و درمان مخصوصا در مناطق دورافتاده می شود. این فناوری می تواند به پرکردن فاصله بین درخواست اطلاعات و دسترس پذیری آن کمک کند اما نیازمند افزایش آگاهی و مهارت در استفاده از منابع اطلاعاتی – ارتباطی الکترونیکی است.