گونه های نزاهت در نهج البلاغه

نهج البلاغه که برگزیده ای از سخنان گرانسنگ حضرت علی(ع) است، ضمن اینکه پس از قرآن کریم از جمله آموزه های نافذی است که در سازندگی و تربیت اخلاقی بشر نقش تعیین کننده ای دارد، با تعابیری زیبا و مفاهیمی ژرف، سخن سنجان را شیفته ی خویش ساخته است. نزاهت و عفت کلام گنجانده در متن نهج البلاغه، یکی از آن موارد است؛ امام(ع)که دارای اسلوبی تربیتی و اخلاقی است و انسان ها را به تزکیه و تهذیب نفس سفارش می کند با پرده پوشی از برخی مفاهیم زشت و ناروا، کلامش را از آوردن این گونه واژگان و تعابیر، دور ساخته و با حساسیت ویژه در گزینش آن ها، از کاربست واژگان رکیک و ناشایست پرهیز نموده و از این رهگذر، جذابیت و عمق بخشی به معانی و تاثیرگذاری کلامش را دو چندان کرده است. در پرتو این مساله، مقاله ی حاضر می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی از گونه های مختلف نزاهت کلام حضرت علی(ع) پرده بردارد و آن را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. با بررسی نمونه های مختلف نزاهت های به کار رفته، چنین استنباط می شود که برای صاحب سخن هم چه گفتن مهم بوده است و هم چگونه گفتن؛ لذا با کاربست شیوه های مختلف بیانی از مفاهیمی نازیبا و ناشایست با تعابیری مناسب و عفیف سخن رانده است به گونه ای که آن تعابیر با حفظ آبروی اشخاص و عدم پرده دری همسویی دارد.