اثر باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی و فسفر بر شاخص کلروفیل برگ، غلظت نیتروژن و فسفر ریشه و بخش هوایی یونجه در شرایط تنش خشکی

آب و عناصر غذایی خاک از عامل های مهم کنترل کننده رشد گیاهان هستند. مایه زنی لگوم ها با باکتری های تثبیت کننده نیتروژن و مصرف کود فسفر می تواند رشد گیاهان را در شرایط تنش خشکی بهبود بخشد. در یک آزمایش گلخانه ای، تاثیر سطوح رطوبت خاک، فسفر و مایه زنی باکتری سینوریزوبیوم ملیلوتی بر شاخص کلروفیل برگ و غلظت برخی عناصر پرمصرف ریشه و بخش هوایی یونجه (.Medicago sativa L) رقم قره یونجه در یک خاک لوم رسی بررسی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، شامل رطوبت خاک در سه سطح (0.9FC-FC، 0.7FC-0.8FC و 0.5FC-0.6FC)، فسفر در سه سطح (صفر، 30 و 60 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک از منبع مونوکلسیم فسفات به ترتیب معادل صفر، 60 و 120 کیلو گرم فسفر در هکتار) و باکتری در دو سطح (با و بدون مایه زنی با سینوریزوبیوم ملیلوتی) و در سه تکرار انجام شد. شاخص کلروفیل برگ در طول دوره رشد اندازه گیری شد. پس از برداشت، غلظت فسفر و نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه تعیین گردید. نتایج نشان داد که با کاهش رطوبت خاک از 0.9FC-FC به 0.5FC-0.6FC (اعمال تنش کمبود آب)، شاخص کلروفیل برگ و غلظت نیتروژن بخش هوایی یونجه به طور معنی داری افزایش و غلظت فسفر بخش هوایی و ریشه آن به طور معنی داری کاهش یافت (01/0>p). درحالی که غلظت نیتروژن ریشه تغییر معنی داری نکرد. مصرف کود فسفر شاخص کلروفیل برگ، غلظت فسفر و نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه را به طور معنی داری افزایش داد (01/0>p). مایه زنی باکتری شاخص کلروفیل برگ، غلظت فسفر بخش هوایی و غلظت نیتروژن بخش هوایی و ریشه یونجه را به طور معنی داری افزایش داد ولی بر غلظت فسفر ریشه اثر معنی داری نداشت. مصرف فسفر و مایه زنی باکتری تحمل گیاه یونجه را در برابر تنش خشکی بهبود بخشید. به طورکلی، برای بهبود تغذیه نیتروژن و فسفر و رشد گیاه یونجه و افزایش تحمل آن در برابر تنش خشکی، مصرف 30 یا 60 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک به همراه مایه زنی باکتری سینوریزوبیوم در شرایط با و بدون تنش خشکی می تواند توصیه شود.