نگاهی نو به سهم الارث فرزندان درقرآن

در آیه 11 سوره نساء در مورد تقسیم ارث بین فرزندان ابتدا آمده «للذکر مثل حظ الانثیین» سپس سهم بیشتر از دو دختر دو سوم و سهم یک دختر نصف تعیین شده و در ادامه سهم غیر فرزندان یعنی پدر و مادر هر کدام یک ششم، شوهر یک چهارم و همسر یک هشتم تعیین شده است.
در این تحقیق درصدد هستیم تا اثبات کنیم که خداوند در قرآن کریم سهم همه ورثه را ثابت و از اصل مال تعیین نفرموده بلکه سهم غیر فرزندان را ثابت و از اصل مال و سهم دختران را متغیر و از باقی مانده مال تعیین فرموده و در صورتی برای دختر یا دختران سهم معین مشخص فرموده که فرزندان متشکل از دختر و پسر باشند نه در صورتی که فرزندان منحصرا دختر باشند؛ زیرا اگر مانند مشهور علما قائل شویم برای فرزندان در صورتی که منحصرا دختر باشند سهم معین مشخص شده است در این صورت جمع سهم های ورثه عدد یک نمی شود؛ به عبارت دیگر، جمع صور بیشتر از مخرج مشترک می شود لذا به نظر می رسد با توجه به قرینه کلام، معنای آیه «للذکر مثل حظ الانثیین» این است که اگر فرزندان شامل پسر و دو دختر باشند، پسرها در مجموع مثل دو دختر ارث می برند یعنی سهم دو دختر نصف و نصف دیگر سهم پسران است؛ خواه یک پسر باشد یا بیشتر. در فراز بعدی آیه سهم فرزندان اگر شامل اولاد پسر و بیشتر از دو دختر باشند مشخص می شود که سهم دختران دو سوم تعیین شده و یک سوم باقیمانده سهم اولاد پسر است و در فراز آخر سهم فرزندان اگر شامل اولاد پسر و یک دختر باشد مشخص می شود که سهم یک دختر نصف تعیین شده و نصف دیگر سهم اولاد پسر است. اگر همه فرزندان منحصرا دختر یا پسر باشند آنها سهم معینی ندارند بلکه سهم آنها با معین شدن سهم غیرفرزندان و مقید شدن سهم آنها به وجود فرزند مشخص می شود.