اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر کاهش استرس شغلی و افزایش خودکارآمدی پرستاران

استرس شغلی در پرستاران به فرسودگی، نارضایتی شغلی و تغییر شغل منجر می شود. همچنین خودکارآمدی از مهمترین عوامل در رشد ارتباطات سالم اجتماعی است که افزایش آن فرد را قادر می سازد تا با فشارها و استرس های طولانی مدت مقابله کند. رفتار درمانی دیالکتیکی با تاکید بر اصل تغییر و پذیرش، زمینه را برای تحمل پریشانی و کارامدی رابطه بین فردی فراهم می کند. لذا این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی رفتار درمانی دیالکتیکی بر کاهش استرس و افزایش خودکارآمدی پرستاران انجام شد.
پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. از بین کلیه پرستاران بیمارستان های شهر سنندج در سال 1393، 30 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابتدا از هر دو گروه مداخله و کنترل پیش آزمون گرفته شد، سپس برای گروه مداخله برنامه آموزشی رفتار درمانی دیالکتیکی طی 8 جلسه 5/2 ساعته به صورت 1 جلسه در هفته به صورت گروهی اجرا گردید. پس از اتمام جلسات آموزشی از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استرس شغلی و پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر استفاده شد. در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-20 و با شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد.
نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد بین میانگین نمرات پس آزمون دو گروه مداخله و کنترل در استرس شغلی (002/0>p ، 49/83=F) و خودکارآمدی (002/0>p ، 185/91=F) تفاوت معناداری وجود داشت.
همانطور که نتایج نشان می دهد رفتاردرمانی دیالکتیکی در کاهش استرس شغلی و افزایش خودکارآمدی موثر بود. رفتار درمانی دیالکتیکی می تواند با تاکید بر هوشیاری فراگیر بنیادین و تحمل پریشانی به عنوان مولفه های اصل پذیرش و همچنین تنظیم هیجانی و کارآمدی بین فردی به عنوان مولفه های اصل تغییر و نیز از طریق راهبردهایی از قبیل آموزش مهارت های رفتاری، جایگزینی رفتارهای ناسازگارانه با پاسخ های منطقی و سازگارانه، شناسایی هیجانات منفی و نحوه مقابله با آنها، منجر به کاهش استرس و افزایش خودکارآمدی گردد.