نسبت وجود و مرگ در منظومه فلسفی آلن بدیو

نوشتار حاضر تلاشی است برای درک نسبت وجود و مرگ در منظومه فلسفی آلن بدیو ( -1937)، فیلسوف، ریاضیدان و فعال اجتماعی معاصر فرانسوی. بدیو فیلسوفی نظام ساز بوده و جزو معدود فلاسفه ای است که در قرن بیست ویکم از وجودشناسی و ضرورت احیای آن سخن می گوید. او می کوشد تا با رجوع به نظریه مجموعه ها یک نظام هستی-شناسانه نو بنا کند تا در دام نسبی گرائی مطلق فیلسوفان پست مدرن و پساساختارگرا نیفتد و در عین حال بر محدودیت ها و نقایص وجودشناسی ایدئولوژی زده کلاسیک فائق آید. در همین راستا او یک هستی شناسی کثرت گرایانه را بنیان گذاری می کند که بر روش تقلیل تاکید دارد و برخلاف هستی شناسی های سنتی از افزایش و رسیدن به وحدت جامع گریزان است. درک او از وجود و نسبت آن با مرگ در همین چارچوب شکل گرفته است. در همین راستا او وجود را به درجه این همانی یک کثیر با خود در نسبت با یک وضعیت، تعریف می کند. بنابراین، او وجود را نه مفهومی هستی شناختی بلکه آن را مفهومی معطوف به منطق هستنده توصیف می کند. به باور او وجود یک چیز هیچ نسبتی با هویت کثیر آن ندارد. معنای این ادعا آن است که وجود نه امری ذاتی بلکه مربوط به نمود هستنده است. از این رو، او مرگ را به حداقل بودن درجه وجود یک هستنده، یا معدوم بودن آن، در وضعیت مرجعش، تعریف می کند. به بیان ریاضی، مرگ یک هستنده نمایانگر نزول تابع نمود هستنده مورد نظر است. بدین ترتیب، او مرگ را نیز یک مفهوم منطقی و نه هستی شناسانه معرفی می کند. به اعتقاد بدیو از این تحلیل دو نتیجه حاصل می-شود: 1- مرگ یک تغییر بیرونی در تابع نمود یک هستنده است، 2- اندیشیدن به مرگ، بیهوده است؛ زیرا به اعتقاد او مرگ صرفا یک پیامد منطقی تغییر ارزش تابع نمود است، و از سوی دیگر، آنچه شایسته اندیشیدن است، رخدادی است که عامل این تغییر ارزش توابع نمود است.