بررسی عوامل خطر ترومبوز وریدهای عمقی در بیماران بستری در بخش های ویژه جراحی بیمارستان های دانشگاه

DVT به عنوان تهدیدی جدی برای بیماران عمل شده مطرح است؛ این در حالی است که DVT قابل پیشگیری و به عنوان یک عارضه از بستری شدن در بیمارستان است. DVT دلیلی برای 10% از مرگ در جمعیت عمومی بیمارستان است. عوامل مختلفی به عنوان فاکتورهای خطر DVT در بیماران جراحی مطرح هستند. این مطالعه با هدف تعیین عوامل خطر تاثیرگذار در بروز ترومبوز وریدهای عمقی در بیماران بخش جراحی انجام شد.
مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است که بر روی بیماران جراحی بستری در بخش های ویژه بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1393 انجام گرفت. جامعه پژوهش کلیه بیماران بستری در بخش های ویژه بیمارستان های آموزشی شهر کرمان بود که تحت عمل جراحی قرار گرفته و به عنوان نمونه در نظر گرفته شده بودند. نمونه ها در فاصله زمانی 3 ماهه اول سال 1393 با کمک پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک و معیار ارزیابی ریسک فاکتورهای ترومبوآمبولی تکمیل شد. روایی ابزار مطالعه به روش روایی صوری انجام شد و نمره کسب شده 9/0 بود. برای پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که نمره به دست آمده 78/0 گزارش شد. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل 1- پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک و 2- معیار ارزیابی ریسک فاکتورهای ترومبو آمبولی بود که بر اساس اطلاعات پرونده و مصاحبه با بیمار تکمیل شد. پس از کسب رضایت از واحدهای مطالعه مبادرت به جمع آوری اطلاعات گردید. پس از جمع آوری داده ها با کمک نرم افزار آماری spss نسخه 19 با استفاده از آزمون تی تست و شاخص های مرکزی و پراکندگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در بررسی ویژگی های دموگرافیک سن نمونه ها با میانگین 54/42 و با انحراف معیار 05/18 ارتباط سن با عوامل تاثیرگذار در بروز ترومبوز وریدهای عمقی در سطح 05/0 معنی دار نبود. جنسیت در بروز ریسک فاکتورهای ترومبوز وریدهای عمقی با p کمتر از 03/0 با تمام موارد و در تمام سطوح عوامل خطر در بیماران مرد ارتباط معنی دار مشاهده شد. نتایج حاصل از آزمون تی تست نشان داد در سطح معنی داری 01/0 حجم توده بدنی بیماران با تمامی عوامل خطر بروز ترومبوآمبولی در حد کم و متوسط ارتباط معنی دار داشتند. به طوری که با افزایش وزن احتمال خطر افزایش می یافت. میزان PT نمونه های مورد بررسی دارای میانگین 6/13 و انحراف معیار 26/2 و در بررسی PTT دارای میانگین 09/33 و انحراف معیار 6/31 گزارش شد و این در حالی است که میزان INR نمونه ها دارای میانگین 01/1 و انحراف معیار 27/0 است. در بررسی کلی عوامل خطرساز 86٪ درصد نمونه ها دارای عوامل خطر با احتما ل کم و 9/0 دارای عوامل خطر در سطح متوسط و مجموعا 5٪ نمونه ها دارای عوامل خطر شدید بودند.
بحث: در برسی نتایج حاصل از مطالعه تنها سن بیماران با عوامل خطر ارتباط معنی دار مشاهده نشد. این در حالی است که با توجه به نتایج مطالعه اکثر بیماران با فراوانی 86٪ دارای عوامل خطر ترومبو آمبولی در سطح کم هستند. از آنجا که این وضعیت با توجه به شرایط بیمار می تواند تغییر نماید و به سطوح بالاتر خطر تبدیل شود. به علاوه ترومبو آمبولی از وضعیت های خطر ساز قابل پیشگیری است. لزوم توجه به بیماران و کنترل آنها برای کاهش و رفع عوامل خطر ضروری و گامی مهم در مراقبت است.