اثر متفورمین بر یادگیری و حافظه فضایی در مدل تجربی بیماری آلزایمر القا شده با بتا آمیلوئید در موش صحرایی

بیماری آلزایمر یک بیماری پیش رونده و تحلیل برنده سلول های مغز به علت انباشتگی دو پروتئین بتا آمیلوئید و تائو است و فعلا درمان اساسی هم ندارد. متفورمین یک داروی پایین آورنده قند خون می باشد که در درمان و کنترل دیابت قندی نوع 2 کاربرد دارد. بر اساس اثرات حفاظت عصبی، ضد التهابی، کاهش دهندگی تجمع بتاآمیلوئید و اثرات ضد استرس اکسیداتیو این دارو در بافت عصبی، هدف مطالعه کنونی، بررسی اثر درمان با متفورمین بر مدل حیوانی آلزایمر القا شده با بتا آمیلوئید در موش صحرایی بود.
در این تحقیق از موش های صحرایی نر به تعداد 32 سر استفاده شد. حیوانات به صورت تصادفی به 4 گروه سالم (شم) کنترل، گروه سالم (شم) دریافت کننده متفورمین، گروه بیمار (ضایعه) کنترل و گروه بیمار (ضایعه) تحت درمان با متفورمین تقسیم شدند. گروه های دوم و چهارم، به مدت یک هفته قبل از جراحی، روزانه تحت درمان متفورمین به صورت داخل صفاقی قرار گرفتند. در دو گروه ضایعه، بیماری آلزایمر با جراحی استرئوتاکس و تزریق داخل هیپوکمپی بتا آمیلوئید در موش القا شد. در دو گروه شم همین مراحل انجام، ولی نرمال سالین به داخل هیپوکمپ تزریق شد. پس از گذشت سه هفته، برای ارزیابی یادگیری و حافظه حیوانات از روش های رفتار اجتنابی غیرفعال و ماز Y استفاده شد.
در آزمون رفتار اجتنابی، گروه ضایعه نسبت به گروه شم دارای میانگین میزان تاخیر اولیه کمتری بودند که این کاهش معنی دار نبود. در گروه ضایعه دوم، افزایش غیرمعنی دار میانگین میزان تاخیر اولیه، در مقایسه با گروه ضایعه دیگر وجود داشت. در گروه شم نیز که همان میزان متفورمین را دریافت کرده بودند نیز کاهش غیرمعنی دار زمان تاخیر اولیه در مقایسه با گروه شم به دست آمد. در آزمون اجتنابی غیرفعال که تاخیر در حین عبور را در موش های صحرایی بررسی می کرد، کاهش معنی دار تاخیر در حین عبور در گروه آلزایمری نسبت به گروه شم، در پایان کار به خوبی مشاهده گردید (01/0>p)، هرچند این کاهش به طور غیرمعنی دار در گروه آلزایمری دوم نیز نسبت به گروه شم وجود داشت. به علاوه، تفاوت بین دو گروه آلزایمری ازنظر آماری معنی دار بود (05/0>P).
درمان مزمن متفورمین باعث افزایش حافظه در آزمون اجتنابی غیرفعال شاتل باکس شده؛ ولی اثری بر مدل حافظه فضایی در موش صحرایی نر ندارد. احتمال دارد که داروی ضد دیابتی متفورمین در درمان بیماری آلزایمر و انواع دمانس در انسان کاندید مناسبی باشد.