بررسی نقش عوامل طبیعی در توزیع جغرافیایی جمعیت و سکونتگاه های شهری با استفاده از GIS و Geoda(مطالعه موردی: استان آذربایحان غربی)

اصولا استقرار و پیدایش یک شهر بیش از هر چیز تابع شرایط محیطی و موقعیت جغرافیایی است. از این رو پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از نرم افزار GIS و مدل موران در قالب نرم افزار Geoda نحوه توزیع فضایی جمعیت و سکونتگاه های شهری استان آذربایجان غربی را نسبت به متغیرهای طبیعی بررسی کند. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی تحلیلی و همبستگی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که آب و هوا، دسترسی به منابع آب بیشترین تاثیر را در پراکندگی جمعیت شهری استان داشته اند بطوریکه میزان ضریب موران برای عوامل ذکر شده به ترتیب بیش از 5/0 و 3/0 می باشد در این میان میزان این ضریب برای سایر عوامل طبیعی مورد مطالعه، نشان دهنده رابطه مثبت و نه چندان قوی است به عبارت دیگر می توان گفت که بیشتر جمعیت شهری استان، در طبقات ارتفاعی 1400 – 1000 متر پراکنده هستند که بیانگر استقرار جمعیت در مخروطه افکنه های دشت های آبرفتی در ارتباط با منابع آبی حوضه آبریز دریاچه ارومیه می باشد این شرایط با وجود شیب کمتر از 5 درصد و شرایط اقلیمی نیمه مرطوب محیط مناسبی را برای فعالیت های کشاورزی فراهم می کند بطور کلی نتایج بدست آمده نشان می دهد که توزیع جمعیت، بیش از توزیع سکونتگاه ها از عوامل طبیعی تبعیت می کنند.