ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا در کشت مخلوط نواری گندم-کلزا تحت تاثیر کودهای شیمیایی و بیولوژیک

به منظور ارزیابی اثرات کشت مخلوط نواری گندم (Triticum aestivum) و کلزا (Brassica napus) و کاربرد کودهای شیمیایی و بیولوژیک بر اجزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی کلزا آزمایش های مزرعه ای به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1390-1389 و 1391-1390 در اراضی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید. عامل اول 4 نوع کشت گندم و کلزا شامل کشت خالص کلزا (1A)، کشت مخلوط نواری با الگوی 8:3 (2A)، 4:12 (3A) و 5:16 (4A) به ترتیب ردیف گندم و کلزا و عامل دوم شامل دو سطح کودی 1B: 100% کود شیمیایی (اوره و سوپر فسفات تریپل) و 2B: 50% کود شیمیایی+کود بیولوژیکی (نیتراژین و بارور2) بودند. نتایج نشان داد که کشت مخلوط نواری گندم با کلزا سبب افزایش معنی دار اجزای عملکرد، عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی و عملکرد بیولوژیکی کلزا در واحد سطح اشغالی نسبت به کشت خالص گردید. تعداد خورجین در بوته در سیستم های کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص کلزا بود. بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی در سیستم 5:16 ردیف گندم-کلزا با میانگین g.m-276/343 به دست آمد و کمترین آن در کشت خالص کلزا با میانگین g.m-21/260 حاصل شد. میزان عملکرد بیولوژیکی در واحد سطح اشغالی و عملکرد دانه در واحد سطح مخلوط در تیمار 1B به طور معنی داری بیشتر از تیمار 2B بودند ولی این تیمار روی سایر صفات مورد ارزیابی تاثیر معنی داری نداشت. به دلیل این که 1B و 2B از نظر عملکرد دانه در واحد سطح اشغالی اختلاف معنی داری نداشتند و همچنین با توجه به اهمیت کاهش مصرف کودهای شیمیایی و سلامت غذا و محیط زیست، سیستم های کشت مخلوط نواری گندم-کلزا همراه با کاربرد 50% کود شیمیایی+ کود بیولوژیک می توانند به عنوان یک روش زراعی مناسب در منطقه معرفی گردند.