مقایسه عوامل موثر بر اهدای خون در مراجعین مرکز انتقال خون تهران و مهاباد در سال 1393-1392

با توجه به نیاز روز افزون به خون و فرآورده های آن، نیازمند منابع خون لازم و کافی و اهداکنندگان سالم و مستمر بیشتری هستیم. هدف از انجام این پژوهش، بررسی انگیزه ها و اثرات جسمی- روانی اهداکنندگان خون و هم چنین مقایسه آن بین تهران و مهاباد با شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی متفاوت بود.
این مطالعه مقطعی در زمستان 1392 بر روی 258 نفر از اهداکنندگان خون در مراکز انتقال خون تهران (123 نفر) و مهاباد(135 نفر) صورت گرفت. نمونه گیری به صورت افراد در دسترس در روزهایی که به صورت تصادفی انتخاب شدند، انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها فرمی شامل 44 سوال بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، آزمون های مقایسه میانگین ها، کای دو و نرم افزار SPSS ویرایش18 استفاده شد.
در این مطالعه 242 مرد(8/93%) و 16 زن(2/6%) شرکت داشتند. بیشترین انگیزه های اهدای خون نوع دوستی (مهاباد80% و تهران 93%)، اثرات مثبت اهدای خون روی سلامتی(مهاباد 80% و تهران 66%) و اهدای خون جهت بررسی سلامتی(مهاباد 69% و تهران 52%) بود. در بین اثرات کوتاه مدت، احساس مفید بودن، هوشیاری، شادابی و آرامش روانی، در بین اثرات بلند مدت، افزایش قدرت کاری، بهبود وضعیت جسمانی و کاهش فشار عصبی از فراوانی بیشتری برخوردار بودند.
مهم ترین انگیزه اهدای خون نوع دوستی، اثرات مثبت اهدای خون و اهدای خون جهت بررسی سلامتی بود که دو انگیزه اخیر در مهاباد بیشتر از تهران بود. بیشترین اثرات ذکر شده نیز آرامش روانی، هوشیاری و شادابی و احساس مفید بودن با فراوانی بیشتر در مهاباد بود.