آلودگی با فلزات سنگین در غبار کف کارگاه های باتری سازی شهر یزد در سال 1393

حضور کارگاه های صنعتی میزان آلودگی های شهری را افزایش داده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی فلزات سنگین کارگاه های باتری سازی شهر یزد و شناسایی میزان اثرات زیست محیطی حاصل از این آلاینده ها صورت گرفته است.
این مطالعه به صورت توصیفی تحلیلی-مقطعی انجام شد. براساس خصوصیات جغرافیایی، شهر به سه بخش تقسیم و در مجموع 30 کارگاه باتری سازی به روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شد. فلزات سنگین (سرب، کادمیوم، کروم، روی و مس، آهن و منگنز) موجود در غبار کف با استفاده از دستگاه جذب اتمی (AAS) اندازه گیری شد. اثرات زیست محیطی ناشی از آلودگی با فلزات سنگین نیز با شاخص خطر بالقوه زیست محیطی (RI)، شاخص آلودگی تجمعی (IPI)، ضریب آلودگی (Cf) و درجه آلودگی اصلاح شده (mCd) و آزمون آماری همبستگی پیرسون شناسایی شد.
روند تغییرات غلظت فلزات سنگین در ذرات غبار کف کارگاه ها به صورت آهن>مس> سرب> روی> منگنز> کروم> کادمیوم حاصل شد. لذا میانگین غلظت فلز آهن در نمونه ها 27011/52±4721/05 و فلز کادمیوم 78/25±21/07mg/kg بود. همچنین نتایج شاخص خطر بالقوه زیست محیطی (RI) نشان داد که فلزات سنگین غبار کف خطر خیلی زیاد (2816/29) دارد. میزان شاخص (mCd) در کارگاه ها نیز معادل 63/35 نمایانگر این است که این کارگاه ها در کلاس آلودگی بسیار شدید قرار دارند. ضریب آلودگی (Cf) نیز برای فلز مس معادل 304/17 حاصل شد که آلودگی بسیار زیاد این فلز را در کارگاه ها نشان داد.
یافته ها نشان داد که غلظت زیاد فلزات سنگین در کارگاه های باتری سازی ناشی از تعامل فلزات سنگین اجزای ضایعات صنایع از جمله زباله های الکتریکی و باتری با گرد و غبار است که منشا انسان ساخت دارد.