بررسی اثر سطوح مختلف شوری بر برخی خصوصیات فتوسنتزی ارقام کلزا (Brassica napus L.)

شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است که عملکرد گیاه زراعی را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور مطالعه تغییرات فرآیند تثبیت کربن و رنگدانه های فتوسنتزی سه ژنوتیپ کلزا تحت تنش شوری، آزمایشی در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اول شامل ژنوتیپ های مختلف کلزا (هایولا 401، RGS0003 و شیرالی) و عامل دوم تیمار آبیاری با آب شور دارای چهار سطح شامل شاهد (آب معمولی)، 50، 100 و 150 میلی مولار با استفاده از منابع کلریدسدیم و کلریدکلسیم به نسبت مساوی یک به یک بود. نتایج نشان داد که آبیاری با آب شور باعث کاهش معنی دار هدایت روزنه ای در هر سه ژنوتیپ شد. میزان کلروفیل های a، b و کاروتنوئیدها در هر سه ژنوتیپ تا سطح شوری 100 میلی مولار افزایش و در 150 میلی مولار کاهش یافت. با افزایش شوری تجمع منیزیم نسبت به شاهد بیشتر شد. میزان نشاسته برگ در ژنوتیپ شیرالی تا سطح شوری 150 میلی مولار افزایش معنی دار داشت. روند تغییرات هدایت روزنه ای در سطح 50 میلی مولار تا اوایل گلدهی شبیه به شاهد بوده ولی در اواخر گلدهی کاهش شدید داشت. در سطوح شوری 100 و 150 میلی مولار هدایت روزنه ای کمتر از شاهد بود. به نظر می رسد ژنوتیپ شیرالی با استفاده از ساز و کارهای اجتناب از تنش مانند حفظ محتوای نسبی آب، همچنین افزایش محتوای کلروفیل های a و b تا سطح 100میلی مولار و نیز تجمع منیزیم تا سطح 150 میلی مولار، تنش شوری را تحمل کرده است.