ضلع گمشده «اخلاق» در مثلث توسعه پایدار

ایده توسعه پایدار، به طور هم زمان«توسعه و بازده اقتصادی» و «رفاه اجتماعی» را به همراه «حفظ پایداری محیط طبیعی و بازیابی منابع سرزمین» تجویز می نماید آنچه به طور آشکار نتایج پژوهش ها و اقدامات در این زمینه را زیر سوال می برد، ناکارمدی آنها در پایدار نمودن محیط زیست انسانی جهت حیاتی درخور و متعالی است. از این روی، به نظر می رسد جهان به تعریف جدیدی از مفهوم توسعه پایدار نیاز دارد که در آن، علاوه بر حفظ و ارتقاء جنبه های محیطی، اجتماعی و اقتصادی، تعالی اخلاق و فرهنگ انسانی و تکامل روحی او را نیز مورد توجه قرار دهد تا بتوان به چهارچوبی مناسب جهت حیاتی ارزشمندتر و درخور شان و منزلت مقام انسان به عنوان جانشین خالق در زمین دست یافت. این مقاله به بررسی ضرورت و چگونگی ورود مفاهیم اخلاقی و معنوی به مثلث سنتی توسعه پایدار می پردازد و با تحلیل و تجمیع نظرات و مطالعات، مولفه های این بعد چهارم توسعه پایدار را تبیین می نماید.
نتایج این تحقیق نشان می دهد که اهداف نهایی فرایند توسعه پایدار -که به عنوان بعد جدید چهارم مطرح می شود- به جای تاکید براحساس رضایت درونی افراد، باید بر تعالی و کسب خیر معنوی و به منصه ظهور رساندن قابلیت های الهی روح انسان متمرکز باشد.گسترش عدالت و خیرخواهی، هم دردی و شفقت، احترام به قوانین طبیعی، روشن بینی، کسب فضایل اخلاقی و در نهایت تلاش جهت تجلی اسماء الهی در وجود خویش، از اهداف مطرح در این دیدگاه می باشند.