جلوه های عرفانی خطابه غدیر خم در کلام مولانا جلال الدین محمد بلخی

با وجود آن که پیرامون خطبه غدیر و مرد تکرارناپذیر تاریخ، حضرت علی(ع)، تاکنون کتاب های گرانسنگ و مقالات فراوانی به نگارش درآمده است، اما هنوز هزاران راز کشف نشده وجود دارد. سخنانی که در خطبه غدیر در شان و منزلت حضرت علی(ع) توسط پیامبر اسلام(ص) بیان شده، زمینه مساعدی را برای شاعران عارف فراهم آورده است، تا بتوانند بسیاری از مفاهیم عرفانی مندرج در این حدیث را، سرلوحه مباحث عرفانی خود قراردهند. مولانا جلال الدین محمد بلخی از شاعران سرآمد در این زمینه است که توانسته است با قالب ریزی ادبی غدیر، مبانی اعتقادی آن را بیان کند و در نشر و تداوم پیام غدیر سهم بزرگی داشته باشد. از آن جا که این خطابه سرشار از عرفان و معرفت است، این مقاله به چند جلوه عرفانی شاخص (ولایت، انسان کامل، علم شهودی و اتحاد جان های اولیا) در کلام مولانا پرداخته است. تجلی ولایت در آثار مولانا یکی از صدها و هزاران جلوه پر جاذبه از خطبه غدیر است. مولوی از مریدان و دلدادگان امام علی علیه السلام، و به فضائل و مناقب آن حضرت به خوبی واقف است و آن حضرت را نور الهی، مظهر ولایت الهی، دانای علوم غیبی، سرمنشا خوبی ها و مزین به صفات حمیده، نمونه اعلای انسان کامل، صاحب مکاشفات و مشاهدات عرفانی و پیشوای سالکان طریقت معرفی کرده است.