ظهور دمکراسی غیر لیبرال

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، زمینه ساز و محرکه ای برای آغاز، بسط و نهادینه شدن بحث قاعده مندی رفتار دولتها و روابط عقلایی میان جامعه و دولت را در دنیای خارج از غرب مطرح نمود. شرق اروپا، آمریکای لاتین، آسیای جنوب شرقی، افریقا و خاورمیانه در لابلای امواج سیاسی مدنیت رفتاری دولتها قرار گرفتند. موضوع توسعه سیاسی مهمترین رشته مطالعاتی در علوم اجتماعی گردید و جریانها و گروه های غیردولتی در اکثر کشورهای بلوک شرق سابق و در حال توسعه متولد و صاحب نفوذ شدند. پس از گذشت 8-7 سال از تجربه اجرای عقلانیت سیاسی، متون قابل توجهی در رابطه با پیچیدگی های این موضوع در فصلنامه های تخصصی جامعه شناسی، اقتصاد سیاسی و روابط بین الملل به چاپ رسید. موفقیت کشورهایی مانند لهستان، مجارستان و جمهوری چک در مقابل شکستهای فراوان کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین حاکی از این بود که بدون آماده سازی های فرهنگی، بدون بستر مستعد فرهنگی و تاریخی و ساختار منظم اقتصادی، عقلانیت سیاسی و جامعه مدنی زمینه تحقق باثبات را ندارد. هم اکنون تقریبا تمامی دولتها، لفظ دموکراسی را استفاده می کنند اما عملکرد آنها با پایه های فلسفی و فکری دموکراسی فاصله قابل توجهی دارد. دمکراسی مانند موبایل نیست که سریع و راحت خریداری و وارد شود. دمکراسی اعتقاد، باورها، نهادهای قاعده مند، ثبات اقتصادی و ارتباطات جهانی را می طلبد. در این چارچوب، فرید زکریا، از نویسندگان دقیق و هوشمند جدید و فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد ابتدا طی یک مقاله و سپس در قالب یک کتاب تفاوت میان دمکراسی انتخاباتی و دمکراسی نهادینه شده را مطرح کرد. جناب آقای احمد صادقی، از دانشجویان توانمند دکتری دانشگاه شهید بهشتی لطف کرده این مقاله را به فارسی برگرداندند. امید است این مقاله در افزایش دقت نظری، ارائه پشتوانه هایی تئوریک و فهم مقایسه ای از موارد بین المللی مساعدت نماید.