تاثیر مشخصات هندسی شیب و پارامترهای مکانیکی مصالح، در پایداری و شکل گسیختگی شیروانی های سنگی درزه دار در حالت گسیختگی صفحه ای

بررسی پایداری شیروانی های سنگی از مباحث مهم در زمینه مکانیک سنگ از گذشته تاکنون بوده است. از طرف دیگر کمتر می توان محیط سنگی را بدون وجود دسته درزه های موازی یا متقاطع مشاهده کرد و درزه داری یکی از خصوصیات اصلی توده های سنگی می باشد. مکانیزم گسیختگی و همچنین ضریب اطمینان شیب ها در این توده ها متاثر از نحوه درزه بندی، مشخصات هندسی شیروانی و خواص مقاومتی مصالح سنگی و درزه ها می باشد. مسلما نحوه برخورد با اینگونه از شیب ها و چگونگی پایدارسازی آنها در گرو شناخت رفتارشان و چگونگی تاثیر پارامترهای فوق بر روی آنها می باشد. در این مقاله با استفاده از روش اجزا مجزا و نرم افزار UDEC به بررسی اثر پارامترهای هندسی شیروانی و درزه ها و همچنین پارامترهای مکانیکی مصالح توده بر پایداری و مکانیزم خرابی شیروانی های سنگی درزه دار در حالت گسیختگی صفحه ای، پرداخته شده است. مطابق با نتایج، از بین پارامترهای هندسی شیروانی و مکانیکی سنگ، پارامترهای هندسی شیروانی یعنی ارتفاع و زاویه سطح شیب، دارای اهمیت ویژه ای در پایداری آن، از حیث ضریب اطمینان و شکل سطح گسیختگی هستند. به عنوان مثال برای زوایای شیب کم، گسیختگی صفحه ای و از داخل صفحات ناپیوستگی عبور می کند و با افزایش زاویه سطح شیب، شکل صفحه گسیختگی منحنی شده و از مصالح سنگی عبور می کند. پارامترهای مکانیکی مصالح و درزه ها تقریبا به یک اندازه در تغییرات ضریب اطمینان موثر هستند، با بهبود و افزایش پارامترهای مکانیکی درزه ها، صفحه گسیختگی از داخل مصالح سنگی و با ضعیف شدن آنها نسبت به پارامترهای مکانیکی مصالح سنگ بکر، صفحه گسیختگی از داخل درزه ها عبور می کند.