ارزیابی پهنه های خطر زمین لغزش در جاده اردبیل- سرچم

حرکات توده ای به ویژه زمین لغزش از رایج ترین مخاطرات ژئومورفیک در جاده تازه تاسیس اردبیل- سرچم می باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر پهنه بندی خطر زمین لغزش در جاده اردبیل- سرچم است. در نخستین مرحله بر اساس مطالعات میدانی، نقشه های زمین شناسی 1:100000 و توپو گرافی 1:50000، نقشه پراکنش زمین لغزش ها در قالب نقشه فهرستی تهیه گردید. به منظور بالا بردن دقت، سرعت و سهولت تجزیه و تحلیل، تمامی اطلاعات مکانی و توصیفی شامل لایه های سنگ شناسی، گسل ها، شبکه های زهکشی، شیب، منحنی های همبارش و کاربری اراضی رقومی گردیده و برای تحلیل آماری داده های تهیه شده از تحلیل های آماری (16spss) استفاده شد. سپس به منظور تعیین درجه حساسیت واحد های شبکه ای به وقوع لغزش، نسبت به وزن دهی عوامل موثر پرداخته و در نهایت نقشه حساسیت پذیری به وقوع زمین لغزش، تهیه شد. در نهایت نمودار فراوانی رده های مختلف خطر ترسیم و نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با شش پهنه بسیار بالا تا بدون خطر تهیه گردید. در مرحله بعدی پهنه بندی خطر زمین لغزش با نقشه پراکنش لغزش پوشش داده و بر اساس نتایج حاصله از جداول، حدود 1361 پیکسل در محدوده خطر خیلی زیاد، 668 پیکسل در محدوده زیاد، 656 پیکسل در محدوده متوسط، 333 پیکسل در محدوده خطر کم و 115 پیکسل در محدوده بدون خطر که لغزش در آنجا رخ نداده است، استخراج گردید. براساس مقادیر فی و ضرایب رابطه ای می توان ویژگی های سنگ شناسی را مهم ترین عامل ناپایداری دامنه ها در محدوده مورد مطالعه در نظر گرفت، بدین ترتیب که دگر سانی شیمیایی سنگ های آتشفشانی تحت تاثیر محلول های هیدروترمالی و استقرار جاده بر روی این بسترهای دگرسان شده باعث رویداد زمین لغزش و ناپایداری جاده می گردد. عواملی که در مرحله بعدی اهمیت قرار دارند عبارتند از: بارش، پوشش گیاهی، درجه شیب، فاصله از رودخانه (زیربری) و فاصله از گسل ها.