بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر تغییردین از اسلام به مسیحیت

پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل موثر بر تغییردین از اسلام به مسیحیت شکل گرفت و به این پرسش ها می پردازد که چرا تغییردین از اسلام به مسیحیت در ایران رخ می دهد و فرایند تغییردین چگونه اتفاق می افتد. پژوهش به روش کیفی و با استفاده از تکنیک های مصاحبه عمیق و مشاهده، تغییردین را در 21 نمونه بررسی می کند. گرچه استراتژی نمونه گیری بر معیار سهولت دسترسی و دسترسی به نمونه ها به روش گلوله برفی بوده است، اما تلاش شده تا نمونه ها از تنوع کافی برخوردار باشند. چهارچوب مفهومی یا مفاهیم حساس ساز پژوهش، چون «زمینه»، «بحران»، «جستجو» و «مواجهه» همگی از نظریه لوئیس رمبو (1993) گرفته شده اند که حاصل تلفیق، اصلاح و تکمیل نظریه های تغییردینی پیش از خود است.
یافته های پژوهش حاکی از آن است که وضعیت بحرانی، موتور آغاز فرایند تغییردین به شمار رفته و گروندگان را به جستجوی پاسخی برای خروج از وضعیت بحران زا سوق می دهد. «دین اجتماعی» یا درآمیختگی دین با زمینه اجتماعی زندگی گروندگان و سرایت تنش با محیط به دین، سبب می شود که دین اسلام نتواند در چنین مواقعی پاسخ گو و حمایت گر نیازهای گروندگان باشد. علاوه براین، تفاوت های ساختاری و محتوایی مسیحیت و اسلام به زعم گروندگان و پیوند این تفاوت ها با خلاءها و بحران های زندگی آنان و «اگزوتیسم» یا جذابیت امر متفاوت مسیحی، از دیگر دلایل تغییردین محسوب می شود. در نهایت با گروش به مسیحیت، موقعیت «حذف ادغامی» این افراد تشدید شده و هویتی متمایز به عنوان «دیگری مضاعف» می یابند.